Ανίχνευση νοθείας στο γάλα σε μόλις 10 λεπτά

Αξιοποιώντας τις απεριόριστες δυνατότητες της τεχνολογίας, ένα νέο σύστημα ανάλυσης έρχεται να καταστήσει τις χρονοβόρες εργαστηριακές μετρήσεις για την ανίχνευση κρουσμάτων νοθείας στα τρόφιμα πιο αποτελεσματικές και κυρίως λιγότερο δαπανηρές, τόσο σε χρόνο όσο και σε χρήμα. Συνήθως, ένας εργαστηριακός έλεγχος για την ανίχνευση απαγορευμένων ουσιών ή παρτίδων εκτός προδιαγραφών μπορεί να γίνει όταν η πρώτη ύλη φθάσει στο εργοστάσιο για επεξεργασία. Αυτή η αναμονή μπορεί να αποβεί δαπανηρή για την εκάστοτε βιομηχανία τροφίμων και ποτών, αφού ενδέχεται να καθυστερήσει σημαντικά ο έλεγχος για την ποιότητα της πρώτης ύλης ή να καταστραφούν παρτίδες που έχουν επιμολυνθεί από έναν παραγωγό. Η πενταμελής όμως ομάδα της Photostick Analytics, που αποτελεί τεχνοβλαστό του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, κατάφερε να μειώσει αυτόν τον χρόνο αναμονής, αναπτύσσοντας ένα σύστημα τεχνολογίας που μέσα από ένα λάπτοπ ή ένα smartphone δύναται να καταγράψει την ύπαρξη ανεπιθύμητων ουσιών σε τρόφιμα ή ποτά μέσα σε μόλις 10 λεπτά, σε οποιοδήποτε στάδιο της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Επειτα από δεκαετή έρευνα, η ομάδα κατόρθωσε να τελειοποιήσει εργαστηριακά την τεχνολογία της προσβλέποντας τώρα στην εμπορική διάθεσή του με στόχο την ανίχνευση νοθείας στο αιγοπρόβειο γάλα. «Το σύστημα που έχουμε αναπτύξει βασίζεται σε κορυφαίας τεχνολογίας ευφυή τσιπ, δηλαδή φωτονικές ψηφίδες που, μέσω κατάλληλων οπτικών κυκλωμάτων και ενσωματωμένων μορίων στην επιφάνειά τους, έχουν την ικανότητα με μερικές σταγόνες δείγματος να “παρακολουθούν” και να καταγράφουν την ύπαρξη ανεπιθύμητων ουσιών στα τρόφιμα ή στα ποτά», αναφέρει στην «Κ» μία εκ των συνιδρυτών της ομάδας, η φυσικός δρ Ελένη Μακαρώνα. Προσθέτει μάλιστα ότι η ομάδα έχει κατορθώσει να συνδέσει τα συγκεκριμένα μικροτσίπ με ένα σύστημα που καταγράφει τα δεδομένα από τη βιοανάλυση των δειγμάτων. Στη συνέχεια, τα αποτελέσματα των μετρήσεων εμφανίζονται στην οθόνη του χρήστη μέσω μιας εύχρηστης εφαρμογής που έχει εγκαταστήσει είτε στο κινητό είτε στον υπολογιστή του. «Ας υποθέσουμε ότι ένα ζώο καταναλώνει ζωοτροφή που είναι μολυσμένη με μυκοτοξίνες. Υπάρχει μία συγκεκριμένη μυκοτοξίνη που δεν μεταβολίζεται από το ζώο και μεταφέρεται στο γάλα. Οταν μπει στο γάλα, αυτή ονομάζεται αφλατοξίνη Μ1 και είναι επικίνδυνη για τον άνθρωπο. Εμείς με την τεχνολογία μας δίνουμε τη δυνατότητα στις γαλακτοβιομηχανίες να μετρήσουν το γάλα και να ενημερωθούν εγκαίρως για την ύπαρξη της μυκοτοξίνης, πριν αυτό το γάλα πάει στο εργαστήριο», επισημαίνει η κ. Μακαρώνα.

Αυτό, λοιπόν, που ενδιαφέρει την ομάδα των επιστημόνων της Photostick Analytics «είναι να προλάβει ο εκάστοτε παραγωγός μια επιμόλυνση ή νοθεία σε όλα τα στάδια της τροφικής αλυσίδας, δηλαδή από το σημείο συλλογής μέχρι και το στάδιο πριν την παραγωγή του προϊόντος. Στόχος μας είναι να φροντίσουμε να μην βγουν παρτίδες εκτός προδιαγραφών, διότι αυτό θα στοιχίσει αφενός στη δημόσια υγεία, αφετέρου στην ίδια την εταιρεία, που μπορεί να αναγκαστεί ακόμη και να ανακαλέσει το προϊόν της». Επιπλέον σημαντικό ατού του συγκεκριμένου τεχνολογικού συστήματος είναι ότι αυτές οι φωτονικές ψηφίδες –που προστατεύονται με διεθνές δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και συνιστούν την καινοτομία της εταιρείας– μπορούν να καθαριστούν και να επαναχρησιμοποιηθούν τουλάχιστον 15 φορές, ανάλογα με το πού θα εφαρμοστούν.

Εκτός όμως από την ανίχνευση επικίνδυνων ουσιών σε τρόφιμα και ποτά ή προσμείξεων σε περιπτώσεις νοθείας πρώτων υλών, η τεχνολογία της Phοtostick Analytics μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στον κλάδο υγείας και ειδικότερα στην ταχεία και επιτόπια διάγνωση.