ΚΑΡΔΑΜΥΛΗ. ΜΑΝΗ. «Πατρίδα είναι εκεί που έχει κανείς τα βιβλία του» απαντούσε συχνά ο Πάτρικ Λη Φέρμορ (Patrick Leigh Fermor) σε δημοσιογράφους που τον ρωτούσαν ποια από τις δύο χώρες θεωρούσε πατρίδα του. Από τη μία υπήρχε η Αγγλία, όπου μεγάλωσε, το σπίτι του στο Ντάμπλτον δίπλα σ’ ένα ρυάκι με ψηλά δέντρα και έναν νερόμυλο.
Από την άλλη, η Καρδαμύλη της Μεσσηνιακής Μάνης, ένα σπίτι μοναδικής ομορφιάς, από «χάρτινους τοίχους», ένα ησυχαστήριο, όπου ο συγγραφέας αντλούσε έμπνευση και που μαζί με την γυναίκα του Τζόαν, πέρασαν ένα μεγάλο μέρος της ζωής τους.
Το σπίτι αυτό επέλεξαν, με την σύζυγό του, να δωρίσουν στο Μουσείο Μπενάκη, εκφράζοντας την επιθυμία να χρησιμοποιείται για τους σκοπούς του Μουσείου, να φιλοξενεί συγγραφείς και ερευνητές και να είναι πάντα ανοιχτό στο κοινό.
Χάρη στη γενναιόδωρη υποστήριξη του Ιδρύματος Σταυρός Νιάρχος (ΙΣΝ) αρχικά πραγματοποιήθηκε η μελέτη σκοπιμότητας του κέντρου, ενώ στη συνέχεια ολοκληρώθηκε η ανακαίνιση της Οικίας Λη Φέρμορ και αποκτήθηκε ο απαραίτητος εξοπλισμός της.
Σήμερα, είναι έτοιμη να λειτουργήσει ως χώρος φιλοξενίας σημαντικών προσωπικοτήτων των Γραμμάτων και των Τεχνών και ως κέντρο εκπαιδευτικού χαρακτήρα με τη συνεργασία εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων της Ελλάδας και του εξωτερικού.
«Είναι πολλών ανθρώπων αυτό το έργο που βλέπετε γύρω σας. Οφείλεται στις επιλογές τους, στις αποφάσεις που πήραν την κατάλληλη στιγμή, στην αφοσίωσή τους, στα όνειρά τους, στον επαγγελματισμό τους, στο πείσμα τους, στη σοβαρότητα αλλά και στην τρέλα τους» ανέφερε μεταξύ άλλων η πρόεδρος του Μουσείου Μπενάκη, Ειρήνη Γερουλάνου, στη συνέντευξη Τύπου για τα εγκαίνια της Οικίας του «Patrick & Joan Leigh Fermor», που έγινε στην αυλή του σπιτιού στην Καρδαμύλη της Μάνης, την Παρασκευή 18 Οκτωβρίου.
«Οσο όμως αυτό που βλέπουμε γύρω μας οφείλεται στη δωρεά των Φέρμορ, άλλο τόσο οφείλεται στη γενναιοδωρία του ΙΣΝ. Οφείλεται στο Διοικητικό του Συμβούλιο και στις αποφάσεις του αλλά και στους συνεργάτες του Ιδρύματος που παρακολούθησαν από την αρχή το έργο στενά, τον Κώστα Λιβέρη και την Αννα Μαρία Κοσμόγλου», τόνισε η κα Γερουλάνου.
Τη μελέτη για την επισκευή της οικίας ανέλαβε η Αγγλο-Αμερικανική εταιρεία «ΑΕΑ Consulting», ενώ για την πραγμάτωση της ιδέας εργάστηκαν σκληρά, επί μήνες, ομάδες αρχιτεκτόνων, μηχανικών, τεχνικών και μαστόρων.
Η ομάδα που επιλέχθηκε για τις εργασίες επισκευής ήταν: Αρχιτέκτονες: Ανδρέας Κούρκουλας και Μαρία Κοκκίνου, Ηλεκτρολόγος- Μηχανολόγος: Παντελής Αργυρός, Πολιτικός Μηχανικός: Δημήτρης Πάστρας, Αρχιτέκτων Τοπίου: Ελλη Παγκάλου Ανάδοχος: Μπαλλιάν Τεχνική Α.Ε. (Επιτόπου Πολιτικός Μηχανικός: Θανάσης Μέκκας) Σύμβουλοι Διαχείρισης: Εταιρεία ΣΤΑΔΙΟΝ Α.Ε. (Τάκης Μαστραντώνης και Εφη Δεληνικόλα).
Με ελάχιστες οικοδομικές παρεμβάσεις και χωρίς να αλλοιωθεί καθόλου η μορφή των κτιρίων και η φυσιογνωμία των εσωτερικών χώρων, δημιουργήθηκαν πέντε αυτόνομοι χώροι διαμονής, ο κάθε ένας με υπνοδωμάτιο, χώρο εργασίας και λουτρό. Οι τρεις βρίσκονται στην κεντρική Οικία, ένας στο γραφείο και ένας στη βοηθητική κατοικία. Οι κοινόχρηστοι χώροι θα χρησιμοποιούνται ως χώροι χαλάρωσης και διαλόγου.
Οι εργασίες στον περιβάλλοντα χώρο αφορούσαν κυρίως σε επισκευές και επενδύσεις κονιάματος στους τοίχους περίφραξης, τοπικές επισκευές με συμπληρώσεις στις ξερολιθιές, καθώς και εξομαλύνσεις των εδαφών περιμετρικά των χώρων. Ο κήπος συντηρήθηκε και ορισμένα κατεστραμμένα ή γερασμένα φυτά αντικαταστάθηκαν με νέα. Χαμηλά στο χώρο του κτήματος εγκαταστάθηκε μια μικρή σχετικά πισίνα, απαραίτητη για τους μήνες του ενοικίου.
Η λειτουργία της Οικίας Leigh Fermor θα περιλαμβάνει φιλοξενίες εργασίας (fellowships) τιμητικές φιλοξενίες σημαντικών προσωπικοτήτων από τον χώρο των γραμμάτων, των τεχνών και των επιστημών, τη διοργάνωση δραστηριοτήτων ανώτατου εκπαιδευτικού χαρακτήρα, σε συνεργασία με Πανεπιστήμια και Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού, εκδηλώσεις εκπαιδευτικού και πολιτιστικού χαρακτήρα για το ευρύ κοινό και τους κατοίκους της Καρδαμύλης και προγραμματισμένες ξεναγήσεις όλο τον χρόνο.
Από τη δωρεά προβλέπεται επίσης η δυνατότητα ενοικίασης του ακινήτου για 90 μέρες ανά έτος. Το Μουσείο Μπενάκη επέλεξε να συνεργαστεί για το σκοπό αυτό με την εταιρεία «Aria Hotels».
Το αποτέλεσμα της συνεργασίας όλων των ομάδων είναι εκπληκτικό, ενώ ο χαρακτήρας που ήθελε ο Φέρμορ να δώσει στο ακίνητο, παρέμεινε αναλλοίωτος, παρά τις όποιες παρεμβάσεις έγιναν.
Η τέλεια ισορροπία ανθρώπου – Φύσης έχει επιτευχθεί στο έπακρο, καθιστώντας την οικία, ως ένα από τα ωραιότερα ακίνητα στην Ελλάδα. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο, ότι ο συγγραφέας είχε πει κάποτε, όταν αντίκρισε το συγκεκριμένο κομμάτι γης σε ένα από τα ταξίδια του στη Μάνη, ότι «εδώ θέλω να μείνω για πάντα».
Περισσότερα στοιχεία για την ζωή του μεγάλου Βρετανού συγγραφέα αλλά και την ιστορία του σπιτιού, στο «Περιοδικό» του ερχόμενου Σαββατοκύριακου.
Η Οικία Λη Φέρμορ στην Καρδαμύλη. Φωτογραφία: Μουσείο Μπενάκη/ Λεωνίδας Κουργιαντάκης
Πηγή: Εθνικός Κήρυξ
