Ο θαυματουργός αυτός Άγιος και Ιερομάρτυρας, γεννήθηκε στη Μαγνησία της Μ. Ασίας, το 90 μ.Χ., από γονείς ευσεβείς που πίστευαν στο Χριστό. Από μικρός ήταν φωτεινό παράδειγμα συνετής και σώφρονης ζωής. Δεν μπορούσε να ησυχάσει, όταν σκεφτόταν ότι υπάρχουν άνθρωποι μακριά από το Χριστό και τη σωτηρία.
Έτσι έγινε ιερέας το 130 μ.Χ. Η ζωή του ήταν μια συνεχής υπηρεσία αφοσίωσης στο Χριστό και αγάπης προς τον πλησίον.
Όταν ξέσπασε διωγμός εναντίον των Χριστιανών, στα χρόνια του Σεπτιμίου Σεβήρου, κάποια πνευματικά τέκνα του αγίου Χαραλάμπους προσπάθησαν να τον πείσουν να φύγει, για να μη συλληφθεί. Εκείνος, φυσικά, αρνήθηκε, γιατί είναι αδύνατο στον καλό ποιμένα να εγκαταλείψει το ποίμνιό του την ώρα του κινδύνου και γιατί ήταν έτοιμος κάθε στιγμή για την ομολογία και το μαρτύριο.
Το 198 μ.Χ ο έπαρχος Λουκιανός έφερε μπροστά του το Χαράλαμπο και τον απείλησε ότι θα τον βασάνιζε πολύ σκληρά, για να αρνηθεί το Χριστό.
– Άκουσε γερο-Χαράλαμπε, του λέει βλοσυρά. Σέβομαι τα 113 σου χρόνια, γι’ αυτό δε διέταξα να σε συλλάβουν αμέσως. Θέλω να πάψεις να προκαλείς με τα κηρύγματά σου, γιατί θα μετανιώσεις πικρά. Για να μη σε βασανίσω και για να μη σε θανατώσω, θέλω να θυσιάσεις στα είδωλά μας, στους θεούς μας, που’ ναι αληθινοί.
Ο γέροντας ιερέας χαμογέλασε και απάντησε: «Εμείς οι χριστιανοί είμαστε εξοικειωμένοι με τους αγώνες και τους πολέμους, όπως οι γενναίοι στρατιώτες δεν επιθυμούν τον ήσυχο θάνατο στο κρεβάτι, αλλά τον δοξασμένο της μάχης. Σε μένα υπάρχουν τα γηρατειά, αλλά να μάθετε καλά ότι στους δικούς μας αγώνες το παν είναι η ψυχή, η αποφασιστικότητα, η αυταπάρνηση.
Αυτά δεν πέφτουν με την ηλικία, αλλά μένουν πάντα ανθηρά και νέα. Αμφιβάλλεις, έπαρχε;
Δοκίμασε. Και θα δεις ότι με τη χάρη του Κυρίου μου Ιησού Χριστού θα κουραστούν όλοι οι ακμαίοι δήμιοί σου, χωρίς ο ιερέας Χαράλαμπος να ζητήσει την επιείκειά σου».
Εκνευρισμένος από τα λόγια αυτά ο έπαρχος, διατάζει και τον γδέρνουν ζωντανό. Αυτός, όμως, αντί να σπαράζει από τον πόνο δοξολογούσε τον Θεό για την αντοχή που του έδινε. Τότε πολλοί δήμιοι, που έβλεπαν αυτό το θαύμα, πίστεψαν στον Χριστό. Φοβισμένος ο έπαρχος τον άφησε ελεύθερο. Αργότερα ο ίδιος ο Σεβήρος, μη μπορώντας να τα βγάλει πέρα μαζί του, τον αποκεφάλισε σε ηλικία 113 ετών.
Ο Άγιος Χαράλαμπος απεικονίζεται πατώντας την πανώλη
Ο Άγιος Χαράλαμπος σε πολλά μέρη της Ελλάδος τιμάται, διότι είναι προστάτης από των λοιμωδών νόσων και ιδίως από την πανούκλα. Γι’ αυτό και ο Άγιος απεικονίζεται πατώντας την πανώλη, η οποία παρουσιάζεται, σαν ένα τερατόμορφο γύναιο που ξερνάει καπνούς από το στόμα. Γι’ αυτό του έδωσε ο Θεός την χάριν αυτήν. Σε πολλές εικόνες ο άγιος απεικονίζεται να ποδοπατεί την πανούκλα που είναι με τη μορφή μιας αποκρουστικής γυναίκας που βγάζει καπνούς από το στόμα της. Σε άλλες εικόνες ο άγιος κρατεί από τα μαλλιά ένα μαύρο δαίμονα, προσωποποίηση της πανούκλας.
Σε άλλες υπάρχει δίπλα στον άγιο μια φράση «ΛΥΜΗΣ ΟΛΕΘΡΟΥ ΛΙΣΣΟΜΑΙ ΣΟΙ ΠΑΜΜΕΔΩΝ ΤΟΥΣ ΤΙΜΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΗΡΕΕΙΝ ΑΝΩΤΕΡΟΥΣ» Είναι η ικεσία- μεσιτεία του αγίου προς το Θεό για την προστασία των πιστών από την αρρώστια. «Θεέ Παντοκράτορα, σε ικετεύω να διαφυλάττεις τους πιστούς, που με τιμούν, άτρωτους από τη συμφορά της αρρώστιας.
Ήτανε μεγάλη η υπηρεσία, που προσέφερε ο Άγιος στους γεωργούς τότε που δεν υπήρχαν κτηνίατροι, τα δε βόδια ήτανε αναγκαιότατα στην οικογένεια.Παλαιότερα οι ζευγολάτες, την παραμονή της γιορτής του Αγίου ανάβανε στα σπίτια τους κοντά στο τζάκι μια μεγάλη λαμπάδα από καθαρό κηρί εις μνήμην του Αγίου και καιγότανε όλη την νύχτα. Το δε πρωί πηγαίνανε πρόσφορο στην Εκκλησία για να λειτουργηθή. Και όλα αυτά για να φυλάξη ο Άγιος Χαράλαμπος τα βόδια του γερά καθ’ όλη τη χρονιά.
Είναι προστάτης και όλων των ζώων
Είναι προστάτης και όλων των ζώων. Γι’ αυτό στη Κρήτη οι τσοπάνηδες, όταν τα ζωντανά τους δεν πάνε καλά, τον παρακαλούνε να τα θεραπεύση. Στην Πρέβεζα ο Άγιος Χαράλαμπος είναι πολιούχος. Στην Εικόνα του κρεμάνε πλήθος αφιερωμάτων. Από τα αφιερώματα χαρακτηριστικό είναι ένα πουκαμισάκι που κατασκευάζεται από πανί. Αυτό γίνεται σε μια μέρα!. Γι’ αυτό λέγεται και μονομερίτικο…
Σύγχρονα θαύματα του Αγίου Χαραλάμπους
–Η διάσωση των κατοίκων του Πύργου από την φοβερή επιδημία πανώλης το 1860.Η νόσος αυτή εξαλείφθηκε από τον Αγιο Χαράλαμπο μετά από θερμή προσευχή προς αυτόν και παράκληση.Λένε μάλιστα ότι οι Πύργιοι είδαν καταπληκτικό θέαμα.Ο Αγιος με την ράβδο του εσπρωχνε ένα λευκό σαν βαμβάκι νέφος στον ουρανό μέχρι που το έρριψε στην θάλασσα.Ηταν η ασθένεια που καταδίωξε ο Αγιος.Και σε άλλα μέρη όμως κατά καιρούς ήταν εμφανής η παρουσία του Αγίου Χαραλάμπους στην εκδίωξη της πανώλης,όπως στην θεσσαλία στο χωριό Σαβάλια και στη Δημητσάνα όπου μετονομάστηκε ο Ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου σε Ναό Αγίου Χαραλάμπους ,εξαιτίας της θαυματουργικής παρέμβασης του Αγίου.
-Στον Αγιο Χαράλαμπο αποδόθηκε η εκδίωξη της θανατηφόρας επιδημίας της γρίπης το 1918,από την Ηλεία και την Ελλάδα, εξαιτίας της οποίας χιλιάδες ανθρώπων πέθαιναν για μήνες.
-Το 1687 οι Αγαρηνοί με αρχηγό τον τρομερό Αχμέτ Εφέντη, πολιόρκησαν τον Πύργο. Μετά από παρακλήσεις των κατοίκων στον Αγιο Χαράλαμπο, έπεσε ασθένεια λοιμική στον στρατό του Εφέντη και πολλοί από τους στρατιώτες του πέθαναν,με αποτέλεσμα να αποσυρθεί και να σωθεί η πόλη από την πολιορκία.
-Το 1821 οι Τούρκοι αποβιβάστηκαν στο λιμάνι και πολιόρκησαν τον Πύργο με σκοπό να προχωρήσουν προς την Τριπολιτσά και να καθαρίσουν την περιοχή από τα επαναστατικά στρατεύματα. Αφού έκαψαν ένα μέρος της πόλης, προσπάθησαν να προχωρήσουν προς τον κεντρικό δρόμο με τις άμαξες και τον οπλισμό τους. Όμως στα περίχωρα του μικρού Ναού του Αγίου Χαραλάμπους είχε λάβει θέσεις ένας μικρός αριθμός αποφασισμένων ελλήνων στρατιωτών, οι οποίοι με τη βοήθεια του Αγίου εκδίωξαν τους πολυάριθμους Τούρκους. Τώρα οι Τούρκοι θα πρέπει για εβδομάδες να ψάχνουν άλλα περάσματα για να φτάσουν στην Τριπολιτσά. Το μόνο πέρασμα που έχει μείνει είναι το ηρωικό Πούσι, όπου οι Έλληνες έχουν παραταχθεί οργανωμένα, λόγω της καθυστέρησης των Τούρκων στον Πύργο και δίνουν το αποτελειωτικό χτύπημα στον εχθρό.
-Στον Ιταλικό βομβαρδισμό το 1941,λίγες ώρες πριν γίνει, δημιουργόταν ένα πυκνό σύννεφο ομίχλης στον ουρανό του Πύργου με αποτέλεσμα τη συνεχή αναβολή του και τελικά τη ματαίωση του και τη διάσωση της πόλης. Πρίν καταλάβουν οι Γερμανοί τον Πύργο είχε προηγηθεί σφοδρός βομβαρδισμός.Κανείς όμως από τους κατοίκους δεν έπαθε τίποτα, γιατι οι βόμβες έπεσαν σε ακατοίκητα μέρη και πολλές δεν εξεράγησαν καθόλου.
-Στις 26 Μαρτίου 1993 ο μεγάλος σεισμός του Πύργου στις 14:10 Ωρα διαμοιράστηκε σε δύο σεισμούς των 5,5 και 5,8R και από άποψη χρόνου 3 λεπτά κενό μεσολάβησαν μεταξύ των μεγάλων δονήσεων, με αποτέλεσμα οι ζημιές να μην είναι φοβερές. Αυτή η διαμοίραση του σεισμού ήταν επιστημονικά εντυπωσιακό φαινόμενο. Πολύ καιρό πριν γίνονταν συνεχείς μικρές δονήσεις τα βράδια, σαν προειδοποίηση ώστε οι κάτοικοι να έχουν πάρει τα στοιχειώδη μέτρα και να είναι σε ετοιμότητα για την ώρα του μεγάλου σεισμού. Την ώρα του σεισμού πολλά μικρά παιδάκια με τα αθώα μάτια τους είδαν όπως λένε τον <<παππού>> να κρατάει με απλωμένα τα χέρια του τα σπίτια του Πύργου για να μην πέσουν. Μετά το σεισμό πολλοί κάτοικοι είδαν στον ύπνο τους τον Αγιο Χαράλαμπο να τους αναφέρει ότι με δική του παρέμβαση ο μεγάλος σεισμός χωρίστηκε σε δύο μικρότερους και για αυτό έγινε και περιφορά της εικόνας του Αγίου στην πόλη.
