Του Γιώργου Λιάλιου,
Yπάρχουν διακρίσεις στις ξαπλώστρες; Ξενοδοχειακή επιχείρηση στην Κρήτη αρνήθηκε σε οικογένεια με μικρό παιδί να χρησιμοποιήσει τα ομπρελοκαθίσματα στην παραλία, υποστηρίζοντας ότι δεν επιτρέπεται η χρήση του χώρου από ανηλίκους. Η οικογένεια προσέφυγε στον Συνήγορο του Πολίτη, που διαπίστωσε ότι υπάρχει νομοθετικό κενό. Τελικά η πολιτεία ενέκρινε την πρόταση του Συνηγόρου και προσέθεσε προσφάτως όρο στις μισθώσεις αιγιαλών, ο οποίος απαγορεύει οποιαδήποτε διάκριση. Η ποινή, μάλιστα, αν καταγγελθεί κάτι τέτοιο, είναι η αυτόματη λύση της μίσθωσης.
Το περιστατικό γνωστοποίησε ο Συνήγορος του Πολίτη. Σύμφωνα με την καταγγελία, η οικογένεια πήγε για μπάνιο σε παραλία μπροστά από ξενοδοχείο στην Κρήτη. Οταν όμως επιχείρησαν να αφήσουν τα πράγματά τους σε ξαπλώστρες, υπάλληλος της επιχείρησης τους «ενημέρωσε» ότι δεν επιτρέπεται η χρήση του χώρου από οικογένειες με ανήλικα παιδιά και τους ζήτησε να αποχωρήσουν. Μετά τις διαμαρτυρίες των γονέων, που αμφισβήτησαν τη νομιμότητα μιας τέτοιας «πολιτικής», ο υπάλληλος αντιπρότεινε σαν ένδειξη καλής πίστης να επιτραπεί στους γονείς να χρησιμοποιήσουν τα ομπρελοκαθίσματα, αλλά το παιδί να… καθίσει στην άμμο.
Η οικογένεια υπέβαλε αναφορά στον Συνήγορο του Πολίτη, ο οποίος με τη σειρά του διερεύνησε το νομοθετικό πλαίσιο. «Μετά από μακρά αλληλογραφία με όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες, διαπίστωσε ότι τόσο ο αρμόδιος δήμος όσο και η κτηματική υπηρεσία του Δημοσίου δήλωναν αδυναμία ελέγχου ή επιβολής μέτρων, δεδομένου ότι η σύμβαση που συνάπτεται με τις επιχειρήσεις χρήσης αιγιαλού δεν περιλαμβάνει συναφείς υποχρεώσεις», αναφέρει η ανακοίνωση του Συνηγόρου. Να σημειωθεί, πάντως, ότι ο Συνήγορος δεν έδωσε κάποια πιο συγκεκριμένη πληροφορία, ούτε καν ανέφερε τον δήμο στον οποίο καταγράφηκε το περιστατικό.
Τελικά, αυτό το ατυχές περιστατικό είχε ευτυχή κατάληξη. Οι προτάσεις του Συνηγόρου για τη θεσμοθέτηση ειδικών όρων κατά των αποκλεισμών υιοθετήθηκαν τον Απρίλιο, με κοινή απόφαση των υπουργείων Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Εσωτερικών (ΦΕΚ 2531Β/2023). Πιο συγκεκριμένα, στις μισθώσεις αιγιαλών και παραλιών για ομπρελοκαθίσματα ή θαλάσσια μέσα αναψυχής προστέθηκε ρητή απαγόρευση «διακριτικής μεταχείρισης» για λόγους φυλής, χρώματος, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, γενεαλογικών καταβολών, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, ηλικίας, οικογενειακής ή κοινωνικής κατάστασης, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας ή χαρακτηριστικών φύλου.
Προβλέπεται, δε, ότι σε περίπτωση διαπίστωσης παράβασης, η συμβατική σχέση λύεται αυτομάτως και αζημίως για το Δημόσιο, με διαπιστωτική πράξη που θα υπογράψουν η κτηματική υπηρεσία και ο δήμος (δεν τέθηκε ωστόσο ποινή αποκλεισμού από επόμενη παραχώρηση). Αυτή η απόφαση μπορεί να αποδειχθεί φέτος ιδιαίτερα ευεργετική, καθώς είναι συχνό φαινόμενο επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται ομπρελοκαθίσματα να αρνούνται τεχνηέντως να παρέχουν τις υπηρεσίες τους, θέτοντας διάφορα προσκόμματα (λ.χ. ότι υπάρχει «κράτηση», ότι οι ξαπλώστρες προορίζονται αποκλειστικά για τους πελάτες κάποιου όμορου ξενοδοχείου και άλλα τινά).
Κατάλογος υποχρεώσεων
Κατά τα λοιπά, όσοι μισθώνουν από το Δημόσιο αιγιαλούς και παραλίες πρέπει να ακολουθούν έναν κατάλογο 14 υποχρεώσεων. Ανάμεσα σε αυτές αναφέρεται ότι δεν πρέπει να προχωρούν σε οποιαδήποτε παρέμβαση που να αλλάζει τον κοινόχρηστο χαρακτήρα της παραλίας ή τη φυσική μορφολογία της. Επίσης να διατηρούν τις ελάχιστες αποστάσεις από άλλες παραχωρήσεις ή την ακτογραμμή (τουλάχιστον πέντε μέτρα), να μεριμνούν για τον καθημερινό καθαρισμό του χώρου και την ασφάλεια πελατών και διερχομένων κ.ά. Οι παραχωρήσεις δεν πρέπει να ξεπερνούν το 50% της έκτασης μιας παραλίας (μη υπολογιζόμενου του χώρου που είναι δυσπρόσιτος και μη αξιοποιήσιμος) ή το 30% στις περιοχές Natura.
