Στις 17 Φεβρουαρίου του 1982 ο πολιτικός γάμος καθιερώνεται και στη χώρα μας μετά από θεσμοθέτηση από την Κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου που είχε ονομαστεί ως «Κυβέρνηση Αλλαγής».
Μέχρι και εκείνη τη χρονική περίοδο ίσχυε ο θρησκευτικός γάμος (η υποχρεωτική ιερολογία του γάμου) ο οποίος είχε καθιερωθεί με Νεαρά του αυτοκράτορα Λέοντος ΣΤ’ του Σοφού το 893 μ.Χ. («Μη ερρώσθαι τα συνοικέσια άνευ της ιεράς ευλογίας»).
Αποτέλεσε μία έντονη εκσυγχρονιστική μεταρρύθμιση, καθώς επίσης πράξη συμβιβασμού με την Εκκλησία, αν σκεφτεί κανείς ότι είχαν δημιουργηθεί διάφορα αδιέξοδα σε ανθρώπους που είτε πίστευαν σε άλλες θρησκείες, είτε ήταν άθεοι, είτε ήταν χριστιανοί και επιθυμούσαν να συνάψουν τέταρτο γάμο (η εκκλησία επιτρέπει μέχρι τρεις).
Η πρώτη απόπειρα καθιέρωσής του και η απόρριψη
Η πρώτη απόπειρα για την εισαγωγή του πολιτικού γάμου στην Ελλάδα είχε γίνει στις 10 Μαρτίου του 1926 από τον Υπουργό Δικαιοσύνης, Ιωσήφ Κούνδουρο, αλλά η πρότασή του απορρίφθηκε από τον δικτάτορα Θεόδωρο Πάγκαλο. Στη συνέχεια, απασχόλησε και τη νομοπαρασκευαστική επιτροπή του Αστικού Κώδικα τη δεκαετία του ’30, χωρίς τελικά να υιοθετηθεί.
Θεσμοθετήθηκε με τον νόμο 1250/82 (ΦΕΚ Α 46/07.04.1982), που κατέστησε ίσου κύρους τον πολιτικό και τον θρησκευτικό γάμο (διαζευκτικό σύστημα), χωρίς ο νομοθέτης να προχωρήσει στο υποχρεωτικό του πολιτικού γάμου.
Το σχετικό νομοσχέδιο εισήχθη προς συζήτηση στη Βουλή στις 17 Φεβρουαρίου 1982 και ψηφίστηκε στις 22 Μαρτίου, με τις αρνητικές ψήφους της Νέας Δημοκρατίας. Με το Προεδρικό Διάταγμα 391 (ΦΕΚ Α 73/18.06.1982) καθορίζονται οι λεπτομέρειες για την τέλεση του πολιτικού γάμου. Ο πρώτος πολιτικός γάμος στην Ελλάδα έγινε στις 18 Ιουλίου του ίδιου χρόνου στο χωριό Φραντάτο της Ικαρίας, μεταξύ της ντόπιας Σταματούλας Πλακίδα και του Δημήτρη Μαύρου από τη Νάξο.
Τι προτιμούσαν οι Έλληνες μέχρι τον πολιτικό γάμο
Μέχρι την αλλαγή του αιώνα η κυριαρχία του θρησκευτικού γάμου έναντι του πολιτικού, στις προτιμήσεις των Ελλήνων, ήταν συντριπτική. Χαρακτηριστικό το ποσοστό των θρησκευτικών γάμων να ξεπερνά το 90% του συνολικού αριθμού τους.
Η κατάσταση άρχισε να διαφοροποιείται από τα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα. Μάλιστα το 2012 έγινε η μεγάλη ανατροπή, με την οικονομική κρίση να έχει καθοριστική συμβολή.
Όπως αναφέρουν τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), που ανακοινώθηκαν την 1η Αυγούστου του 2013, οι πολιτικοί γάμοι ξεπέρασαν για πρώτη φορά τους θρησκευτικούς (51,8% έναντι 48,2%).
