Revenge porn: Η ποινική μεταχείριση του διαδικτυακού «βιασμού»

331

Του Νικόλαου Πούλιου, Δικηγόρου

Η διαρροή αρχείου προσωπικού χαρακτήρα και ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων σε ιστοσελίδα πορνογραφικού περιεχομένου από γνωστό τηλεπαρουσιαστή, πέραν του ότι μονοπωλεί τα φώτα της δημοσιότητας, αναδεικνύει μια εξόχως αυξανόμενη σε παγκόσμια κλίμακα τάση, αυτή του revenge porn (εκδικητική πορνογραφία). Λαμβανομένου, όμως, υπόψη του ότι δεν πρόκειται ούτε για την πρώτη ούτε -δυστυχώς- για την τελευταία σχετική υπόθεση, κρίνεται σκόπιμη μια πολύπλευρη προσέγγιση του φαινομένου, ιδίως υπό την σκοπιά της ποινικής του αντιμετώπισης.

Αρχικά, ως revenge porn ορίζεται η παράνομη διοχέτευση – διακίνηση, μέσω διαδικτύου ή άλλου μέσου, ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων,  χωρίς την ύπαρξη σχετικής συγκατάθεσης ή συναίνεσης και με σκοπό την πρόκληση ντροπής, χλευασμού ή και διαπόμπευσης ενός ατόμου καθώς το υλικό καθίσταται πρόσφορο παρακολούθησης για απροσδιόριστο αριθμό χρηστών. Θα συνιστούσε σκόπιμη παράλειψη η αποφυγή αναφοράς σε μια ακόμη θλιβερή στατιστική έρευνα βάσει της οποίας το εκδικητικό πορνό, όχι τυχαία, αποτελεί μορφή έμφυλης βίας καθώς το 90% των θυμάτων είναι γυναίκες.

Περαιτέρω, χρήζει αναφοράς πως στα πλαίσια της ελληνικής νομοθεσίας δεν απαντάται αυτοτελές ποινικό αδίκημα είτε στον ΠΚ είτε σε κάποιο ειδικό ποινικό νόμο, αλλά οι περιπτώσεις αυτές διώκονται με την απειλή τόσο πλημμεληματικών όσο και κακουργηματικών ποινών στα πλαίσια του νόμου περί παραβίασης προσωπικών δεδομένων, παράλληλα με τη δυνατότητα έγερσης αγωγής ή υποβολής αίτησης ασφαλιστικών μέτρων στα αρμόδια πολιτικά Δικαστήρια.

Σε αντίθεση με την ελληνική έννομη τάξη, πολλές ευρωπαϊκές και μη χώρες, μεταξύ των οποίων η Γερμανία, η Μεγάλη Βρετανία και οι Η.Π.Α., έχουν θεσπίσει ειδικό ποινικό αδίκημα ως αντίβαρο στην ειδεχθή αυτή τακτική που ικανοποιεί χαμηλά ένστικτα. Διερωτάται, λοιπόν, κανείς εύλογα αν η θεσμοθέτηση εξειδικευμένου κανόνα δικαίου στη χώρα μας ή η χάραξη ενιαίας πολιτικής από την Ε.Ε. θα συνέβαλε αποφασιστικά στην ασφαλέστερη προστασία του ιδιωτικού βίου.

Βέβαια, η μεταβολή της ποινικής μεταχείρισης δεν πρέπει να συντελείται ευκαιριακά και προς κατευνασμό της κοινής γνώμης. Αντιθέτως, προϋποθέτει προσεγμένες σταθμίσεις και τεκμηριωμένες εκτιμήσεις. Αναντίρρητα, όμως, η εμφάνιση με συνεχή αυξητική τάση του ως άνω περιγραφόμενου φαινομένου σε κάθε γωνιά του πλανητικού χωριού αίρει κάθε ισχυρισμό περί εκβίασης του ποινικού νομοθέτη από την επικαιρότητα, τις δημόσιες συζητήσεις και την δικαιολογημένη απέχθεια για την εν λόγω εγκληματική πράξη.