Φρέντι Μέρκιουρι: 30 χρόνια από τον θάνατό του

408

Σήμερα 24 Νοεμβρίου του καθόλου σωτήριου έτους 2021 κλείνουν 30 χρόνια ακριβώς από τον θάνατο του Φρέντι Μέρκιουρι. Του θρυλικού τραγουδιστή και βασικού συνθέτη των εξίσου μυθικών Queen. Έφυγε στα 45 από AIDS ο Φαρόκ Μπουλσάρα από την αγγλοτραφή ινδική παροικία της Ζανζιβάρης. Κι άφησε πίσω του, όχι το δυσαναπλήρωτο κενό του κλισέ, αλλά έναν θρόνο, μες στο κόκκινο και την ρίγα, που φτιάχτηκε ειδικά γι’ αυτόν και κανένας δεν θα τολμήσει ποτέ να τον πλησιάσει.

Από την άλλη, ο πάντα ιδιοσυγκρασιακός Φρέντι πεθαίνοντας δεν άφησε καν τάφο. Ένα μνημείο, ένα κάτι, για να συρρέουν οι φαν του, που όχι μόνο δεν μειώνονται αλλά μάλλον πληθαίνουν.

Αλλά, όπως είχε ρητά ζητήσει ο ίδιος στην διαθήκη του, τις στάχτες από την αποτέφρωσή του (ο Μέρκιουρι ήταν επισήμως Ζωροάστρης στο θρήσκευμα) τις πήρε η Μέρι Όστιν –η μεγάλη αγάπη της (στρέιτ) ζωής του, για την οποία πιθανόν έγραψε την μοναδική μπαλάντα «Love Of My Life». Και σύμφωνα πάλι με την επιθυμία εκείνου τις έθαψε σε άγνωστο σημείο. Και μέχρι σήμερα, που είναι 71, η Μέρι δεν έχει πει ποτέ σε κανέναν πού τις έθαψε…

Είναι γνωστά σχεδόν τα πάντα πια για την ζωή, την τέχνη, τα πάθη, την αρρώστια του Φρέντι Μέρκιουρι. Ας πούμε, ότι 10 από τα 17 κομμάτια του άλμπουμ «Greatest Hits» των Queen είναι δικά του –φυσικά το «Bohemian Rhapsody» και το «We Will Rock You». Ή, ξερωγώ, ότι ενσαρκώνοντάς τον στην βιογραφική ταινία του 2018 «Bohemian Rhapsody» ο Ράμι Μάλεκ κέρδισε και Όσκαρ, και BAFTA, και Χρυσή Σφαίρα α’ ρόλου.

Ακόμη και μικρές λεπτομέρειες έχουν γίνει πια γνωστές για την ζωή και τα χούγια του Φρέντι. Που ήταν τρελά γατόφιλος, ας πούμε, κι έγραψε την μπαλάντα «Delilah» για την πιο πολυαγαπημένη του Δαλιδά. Ή που έλεγε, μισοαστεία-μισοσοβαρά, ότι η απίστευτη φωνάρα του με τις τέσσερις οκτάβες οφειλόταν στον παιδιόθεν προγναθισμό της άνω γνάθου του. Μπορεί, έτσι κάποια στιγμή, να ακούσατε κι αυτό: στις 5 Σεπτεμβρίου του 2016, ημερομηνία που αν ο Φρέντι Μέρκιουρι ζούσε θα έκλεινε τα 70 του, ένας αστεροειδής βαφτίστηκε προς τιμήν του. Ο 17473 Freddiemercury. Τ’ αστέρι με τ’ αστέρια, σου λέει.

Αφού, λοιπόν, όλα σχεδόν έχουν ειπωθεί και μαθευτεί γι’ αυτόν, ας δώσουμε τον λόγο τουλάχιστον σε ανθρώπους που τον ήξεραν καλά. Ξεκινώντας και τελειώνοντας με εκείνον που ίσως τον ήξερε καλύτερα απ’ όλους: τον ίδιο του τον εαυτό.

Δεκέμβριος 1978: Από αριστερά, Φρέντι Μέρκιουρι, Τζον Ντίκον, Ρότζερ Τέιλορ και Μπράιαν Μέι
Δεκέμβριος 1978: Από αριστερά, Φρέντι Μέρκιουρι, Τζον Ντίκον, Ρότζερ Τέιλορ και Μπράιαν Μέι  ASSOCIATED PRESS

Εκείνος

«Είναι πολύ βασιλικό προφανώς, και ακούγεται εξαίσιο. Είναι όνομα δυνατό, πολύ παγκόσμιο και άμεσο. Βεβαίως και συναισθανόμουν τις γκέι συνδηλώσεις του, αλλά αυτή ήταν μόνο μια πλευρά του.» Ο Φρέντι Μέρκιουρι σε συνέντευξή του για το όνομα που ο ίδιος βρήκε για την μπάντα.

Στα νιάτα του

  • «Η μόνη μουσική που άκουγε και έπαιζε ήταν Δυτική ποπ. Και είχε μια αλλόκοτη ικανότητα να ακούει κάτι στο ραδιόφωνο και να το παίζει κατ’ ευθείαν στο πιάνο.» Ανώνυμος φίλος από το βρετανικού ύφους οικοτροφείο έξω από την Βομβάη, όπου ο Φαρόκ μετονόμασε εαυτόν σε Φρέντι κι έφτιαξε την πρώτη του σχολική μπάντα, τους Hectics.
  • «Εκείνη την εποχή, ουσιαστικά δεν τον ήξερα ως τραγουδιστή –ήταν απλά φιλαράκι μου. Το παλαβό φιλαράκι μου! Αν έπαιζε διασκέδαση, ο Φρέντι κι εγώ είχαμε συνήθως βάλει το δαχτυλάκι μας.» Ο ντράμερ του συγκροτήματος, Ρότζερ Τέιλορ, μαζί με τον οποίον ο Μέρκιουρι πουλούσε… μεταχειρισμένα Εδουαρδιανά ρούχα και μαντήλια στην Κένζινγκτον Μάρκετ του Λονδίνου, πριν καν πιάσουν την μουσική.

Για την φωνή του (και όχι μόνο)

  • «Η φωνή του κλιμακωνόταν μέσα σε λίγα μέτρα από το βαθύ, βραχνό ροκ γρύλισμα, σε λαμπερό τενόρο, και μετά σε τέλεια οξεία κολορατούρα, καθάρια και κρυστάλλινη στα πάνω άκρα της.» Ο βιογράφος Ντέιβιντ Μπρεντ περιγράφει την φωνή του Μέρκιουρι.
  • «Η τεχνική του ήταν εκπληκτική. Τραγουδούσε με μια έντονη αίσθηση του ρυθμού, η τοποθέτηση της φωνή του ήταν πολύ καλή, και μπορούσε να γλιστράει άκοπα από την μια οκτάβα στην άλλη. Και είχε και μεγάλη μουσικότητα. Το φραζάρισμά του ήταν διακριτικό, απαλό και γλυκό, ή ζωηρό και βροντερό.» Η Ισπανίδα σοπράνο Μονσεράτ Καμπαγιέ, με την οποία ηχογράφησαν το 1988 το άλμπουμ «Barcelona» (ενόψει Ολυμπιάδας του ‘92).
  • «Είχε ένα θαυμάσιο touche στο πιάνο. Μπορούσε να παίξει βγάζοντας όσα είχε μέσα του, όπως κανείς άλλος –απίστευτη αίσθηση ρυθμού, απίστευτο πάθος και αίσθημα.» Ο κιθαρίστας και συνθέτης των Queen, Μπράιαν Μέι, αναφερόμενες στις πιανιστικές επιδόσεις του Φρέντι.
  • «Από όλους τους πιο θεατρικούς ροκ σόουμαν, ο Φρέντι το πήγε μακρύτερα απ’ όλους, το έφτασε στα άκρα. Και βεβαίως, πάντα μου θαύμαζα έναν άντρα που φοράει κολάν. Τον είδα μόνο μια φορά σε συναυλία και, όπως λένε, ήταν σίγουρα ο τύπος που μπορούσε να κρατήσει ένα ολόκληρο κοινό μες στην χούφτα του.» Ο Ντέιβιντ Μπόουι (και έτερον ουδέν).
  • «Δεν ήταν μόνο η φωνή του, αλλά κι ο τρόπος που του ανήκε η σκηνή. Το μόνο που μετρούσε γι’ αυτόν ήταν το πάρε-δώσε με το κοινό και πώς να τους έχει μαζί του. Κι έδινε τα πάντα σε κάθε σόου.» Ο Πίτερ Χάινς, υπεύθυνος περιοδείας της μπάντας.

Για τον άνθρωπο Φρέντι

  • «Ο Μέρκουρι ήταν “scene-queen”, δεν φοβόταν να εκφράσει δημόσια την ομοφυλοφιλία του, αλλά ήταν απρόθυμος να αναλύσει ή να δικαιολογήσει τον τρόπο ζωής του.» Ο Τζον Μάρσαλ το 1992 σε άρθρο του στους Gay Times.
  • «Ο πιο ωραίος άνθρωπος που έχω γνωρίσει ποτέ. Τόσο διασκεδαστικός και γενναιόδωρος…» Ο Άντονι Πάικ, προσωπικός φίλος του Φρέντι και ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου Pikes στην Ίμπιθα, στο οποίο έκανε τακτικά αποδράσεις ο Μέρκιουρι.
  • «Όταν γυρίζουμε στην σκηνή και σβήνουν τα φώτα κι αρχίζει το μανιακό βουητό του κοινού, δεν με πιάνει, όπως έπιανε τον Φρέντι Μέρκιουρι, που έμοιαζε να αγαπάει και να απολαμβάνει την αγάπη και την λατρεία του πλήθους, κάτι που εντελώς θαυμάζω και ζηλεύω.» Ο Κερτ Κομπέιν των Nirvana στο σημείωμα αυτοκτονίας του.

Εκείνος, Μέρος Β’

«Αυτό αφήστε το στους πολιτικούς. Ορισμένοι άνθρωποι μπορούν να κάνουν τέτοια πράγματα, αλλά πολύ λίγοι. Ο Τζον Λένον ήταν ένας. Λόγω του στάτους του, μπορούσε να κάνει τέτοια κηρύγματα επηρεάζοντας την σκέψη των ανθρώπων. Αλλά για να το κάνεις αυτό, πρέπει να έχεις ένα κάποιο μυαλό μαζί με μαγεία, και Τζον Λένον υπάρχουν λίγοι και έρχονται σπάνια. Άνθρωποι που έχουν απλά ταλέντο, σαν εμένα, δεν έχουν την ικανότητα ή την δύναμη.» Ο Φρέντι εξηγεί στο Melody Maker το 1981 γιατί οι ροκ σταρ δεν θα έπρεπε να προσπαθούν να βελτιώσουν τον κόσμο…