Σε μια δύσκολη φάση της πανδημίας και έχοντας ως κύριο όπλο απέναντί της τον εμβολιασμό, στη φαρέτρα των γιατρών μπαίνουν για πρώτη φορά δυνατά “χαρτιά”, φάρμακα νέας τεχνολογίας που υπόσχονται να θεραπεύουν τη μόλυνση από κοροναϊό προτού καν αρχίσει να γίνεται απειλητική για τη ζωή.
Τα μονοκλωνικά αντισώματα
Tις πρώτες παρτίδες δόσεων του φαρμάκου των εταιρειών Regeneron-Roche κατά της Covid-19, βασισμένο σε μονοκλωνικά αντισώματα, παρέλαβε στις 10 Νοέμβρη το Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ). Συγκεκριμένα, παρελήφθησαν 2.000 δόσεις του εν λόγω φαρμάκου, στο πλαίσιο της συμμετοχής της Ελλάδας στο πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (σύμβαση SANTE-C3-2020-091) για την προμήθεια της νέας θεραπείας.
Το φάρμακο διατίθεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα από το ΙΦΕΤ. Το φάρμακο δεν θα είναι συνταγογραφούμενο και θα χορηγείται μετά από ιατρική γνωμάτευση, με έγχυση -διαδικασία που διαρκεί περίπου μία ώρα- σε ενήλικες ασθενείς με υψηλό κίνδυνο σοβαρής νόσησης, χωρίς να απαιτείται η παραμονή τους στο νοσοκομείο. Στόχος της συγκεκριμένης θεραπείας είναι η αποτροπή της επιδείνωσης της νόσου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ασθενείς που θεωρούνται κατάλληλοι για τη λήψη της καινοτόμου θεραπείας για τη λοίμωξη COVID-19 είναι: α) όσοι έχουν χαμηλή ανοσολογική απόκριση, όπως οι ογκολογικοί ασθενείς ή οι ανοσοκατασταλμένοι, β) όσοι διατρέχουν υψηλό κίνδυνο σοβαρής νόσησης με λοίμωξη COVID-19, π.χ. οι πάσχοντες από χρόνια υποκείμενα νοσήματα, και γ) οι έγκυες που διανύουν το γ’ τρίμηνο της κύησης, με δεδομένα την επιδημική έξαρση αλλά και τα επιστημονικά στοιχεία που τεκμηριώνουν την επικινδυνότητα τόσο για τη μητέρα όσο και για το έμβρυο όταν μολυνθούν από κορωνοϊό. Ωστόσο, έχει ζητηθεί και η γνωμοδότηση της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής ως προς την προτεραιοποίηση των ασθενών, δεδομένης της περιορισμένης διαθεσιμότητας των μονοκλωνικών αντισωμάτων στην Ελλάδα, όπως και σε παγκόσμια κλίμακα.
Τα αντιικά χάπια
Το χάπι της Merck
Το συγκεκριμένο χάπι περιέχει τη δραστική ουσία μολνοπιραβίρη και θα μπορεί να χορηγείται για ήπια έως μέτρια συμπτώματα Covid, ενώ κατά τη διάρκεια των κλινικών δοκιμών μείωσε στο μισό τον κίνδυνο νοσηλείας ή θανάτου στα άτομα με ήπια νόσηση.
Όπως έχουν εξηγήσει οι καθηγητές κ.κ. Δημόπουλος και Μαγιορκίνης, η μολνοπιραβίρη είναι ένα αντιικό φάρμακο που αντί να μπλοκάρει τον πολλαπλασιασμό του γενετικού υλικού του ιού, όπως άλλα αντιικά φάρμακα, “εξαναγκάζει” τον ιό να μεταλλαχθεί σε μορφές που δεν είναι βιώσιμες. Αυτό θεωρητικά έχει συνέπεια να μπορεί να μπλοκάρει ακόμα και την ικανότητα του ιού να αναπτύξει αντοχή μέσω μεταλλάξεων.
Οι καθηγητές παρατηρούν ότι κάποιοι ειδικοί έχουν εκφράσει επιφυλάξεις για την ασφάλεια του φαρμάκου, σκεπτόμενοι ότι θεωρητικά θα μπορούσε να προκαλέσει μεταλλάξεις και στο ανθρώπινο DNA. Ωστόσο, από τη μία τα νουκλεοσιδικά ανάλογα που προσλαμβάνονται κατά τον πολυμερισμό μορίων RNA δεν εισέρχονται ποτέ στο DNA, ενώ από την άλλη δείχνουν υψηλή προτίμηση στις ιικές RNA πολυμεράσες.
Η κλινική μελέτη Φάσης ΙΙΙ που εξέταζε την αποτελεσματικότητα της μολνοπιραβίρης σε ασθενείς με υψηλή πιθανότητα να χρειασθούν νοσηλεία διακόπηκε πρόωρα καθότι η αποτελεσματικότητα του φαρμάκου ήταν εντυπωσιακή με συνέπεια να μην είναι πλέον ηθική η χορήγηση placebo στην ομάδα ελέγχου.
Πότε θα χορηγείται
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό της μελέτης η μολνοπιραβίρη, όπως και τα άλλα ήδη διαθέσιμα φάρμακα, θα πρέπει να χορηγείται τις πρώτες πέντε μέρες περίπου μετά τη διάγνωση, ενώ η αποτελεσματικότητά της σε προχωρημένη νόσο είναι εξασθενημένη.
Σύμφωνα με την αναπληρώτρια υπουργό Υγείας κ. Μ. Γκάγκα, το χάπι αναμένεται στην Ελλάδα στις αρχές του επόμενου έτους, καθώς το σκεύασμα βρίσκεται σε καθεστώς κυλιόμενης αξιολόγησης από τον ΕΜΑ, με την έγκριση να αναμένεται περί τα τέλη Δεκεμβρίου. Κατά πληροφορίες, η τιμή κάθε συσκευασίας θα κυμαίνεται στα 700 ευρώ, με τη Merck να έχει αποφασίσει το αντι-ιικό φάρμακο να διατεθεί στην ίδια τιμή στην Ευρώπη.
Το χάπι της Pfizer
Από την άλλη, η εταιρεία Pfizer ανακοίνωσε προχθές ότι ζήτησε από τις αμερικανικές αρχές την κατεπείγουσα έγκριση του πειραματικού αντιιικού χαπιού της για την Covid-19, το οποίο μείωσε κατά 89% τον κίνδυνο νοσηλείας ή θανάτου σε ενηλίκους σε μια κλινική δοκιμή.
Πότε θα χορηγείται
Το χάπι αυτό ήδη θεωρείται ένα πολλά υποσχόμενο νέο όπλο στη μάχη κατά της πανδημίας αφού μπορεί να χορηγηθεί στο σπίτι, στην αρχή της νόσησης, ως θεραπεία που θα βοηθούσε να αποφευχθούν οι νοσηλείες και οι θάνατοι. Θα μπορούσε επίσης να μετατραπεί σε σημαντικό εργαλείο σε χώρες και περιοχές με περιορισμένη πρόσβαση σε εμβόλια ή με χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού.
