Εκτός ελέγχου βρίσκονται οι χονδρεμπορικές τιμές του ρεύματος το τελευταίο τρίμηνο, εξέλιξη που προοιωνίζεται τη μετακύλιση σημαντικών αυξήσεων στις τιμές λιανικής που πληρώνουν οι καταναλωτές για ηλεκτρική ενέργεια. Ήδη από τον περασμένο Μάιο μέχρι τώρα καταγράφονται αισθητές ανατιμήσεις στα τιμολόγια, οι οποίες πλησιάζουν το 20%. Ωστόσο, καθώς το ράλι της χονδρικής στο ενεργειακό χρηματιστήριο συνεχίζεται, οι ανατιμήσεις προβλέπεται να συνεχιστούν, με τις πλέον απαισιόδοξες εκτιμήσεις να θεωρούν ότι οι λιανικές τιμές του ρεύματος θα συνεχίσουν να αυξάνουν τουλάχιστον για το προσεχές εξάμηνο. Οι εξελίξεις στο μέτωπο των τιμών του ρεύματος προκαλούν την εύλογη ανησυχία της κυβέρνησης, με δεδομένο ότι το ενεργειακό κόστος ακουμπά τόσο τα νοικοκυριά όσο και τις επιχειρήσεις.
Τιμές λιανικής
Ποια είναι, όμως, η εικόνα στα τιμολόγια του ρεύματος και πόσο έχουν επηρεαστεί από τις αυξήσεις στη χονδρική αγορά; Σύμφωνα με την ανάλυση της εξειδικευμένης ιστοσελίδας σύγκρισης τιμών ρεύματος allazorevma.gr, ο δείκτης τιμών ρεύματος τον περασμένο Ιούλιο εμφάνισε σημαντική άνοδο σε σχέση με τον Ιούνιο. Συγκεκριμένα, ο δείκτης ανταγωνιστικών τιμών αυξήθηκε από 110,01 σε 116,6 ευρώ/MWh. Εκτός από τις ανταγωνιστικές χρεώσεις, μικρή αύξηση κατέγραψαν και οι ρυθμιζόμενες, λόγω των χρεώσεων δικτύου μεταφοράς, που από τα 55,65 ανέβηκαν στα 55,83 ευρώ/MWh. Έτσι, ο συνολικός δείκτης τιμών ρεύματος για οικιακούς καταναλωτές, περιλαμβανομένου του ΦΠΑ, αυξήθηκε από 175,18 σε 182,78 ευρώ/MWh ή, αλλιώς, σε ποσοστό 4,3%. Πάντα σύμφωνα με την ανάλυση του allazorevma, οι τιμές των εναλλακτικών παρόχων κυμάνθηκαν από 93,90 έως 128,26 ευρώ/MWh, με μέσο όρο τα 104,83 ευρώ/MWh ή, αλλιώς, αυξήθηκαν κατά 13,27% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (92,55 ευρώ/MWh).
Ακόμα μεγαλύτερη είναι η αύξηση που καταγράφεται από τις αρχές Μαΐου, καθώς η μέση τιμή των εναλλακτικών παρόχων έχει αυξηθεί κατά 19,18%, ενώ ο συνολικός δείκτης ανταγωνιστικών χρεώσεων, που περιλαμβάνει και τη ΔΕΗ, αυξήθηκε κατά 19,21%. Με δεδομένο ότι οι τιμές χονδρικής συνέχισαν να αυξάνονται τον Αύγουστο, είναι σαφές ότι οι ανατιμήσεις θα συνεχιστούν και θα αποτυπωθούν και στα τιμολόγια του Σεπτεμβρίου.
Τιμές χονδρικής
Οι αυξήσεις στα τιμολόγια της λιανικής έρχονται ως αποτέλεσμα των σημαντικών ανατιμήσεων στη χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος. Έτσι, από τις αρχές του έτους η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας έχει καταγράψει ξέφρενο ράλι, έχοντας σχεδόν διπλασιαστεί. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ενεργειακού χρηματιστηρίου, οι τιμές του ρεύματος, από τα 52,52 ευρώ/MWh τον Ιανουάριο, έφτασαν τον Ιούλιο στα 101,86 ευρώ/MWh.
Το ράλι της χονδρεμπορικής τιμής του ρεύματος, σύμφωνα με στοιχεία της ιστοσελίδας energylive, συνεχίστηκε και τον Αύγουστο. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα εμφάνισε μέση μηνιαία τιμή στην προημερήσια αγορά του ενεργειακού χρηματιστηρίου στα 121,72 ευρώ/MWh, που είναι και η υψηλότερη τιμή μεταξύ των ευρωπαϊκών αγορών.
Η ραγδαία αύξηση των χονδρεμπορικών τιμών του ρεύματος οφείλεται σε δύο λόγους: τις έντονες ανατιμήσεις στην τιμή του φυσικού αερίου, που είναι πλέον το κυρίαρχο καύσιμο στην ηλεκτροπαραγωγή, και τις νέες αυξήσεις στις τιμές των δικαιωμάτων εκπομπής CO2, που βαρύνουν την ηλεκτροπαραγωγή με άνθρακα-λιγνίτη αλλά και φυσικό αέριο.
Όσον αφορά την τιμή του φυσικού αερίου, σύμφωνα με στοιχεία του ευρωπαϊκού ενεργειακού χρηματιστηρίου ΕΕΧ, την περασμένη εβδομάδα καταγράφηκε στη spot αγορά νέο υψηλό στα 50,109 ευρώ/MWh. Τον περασμένο Ιούλιο η τιμή του αερίου στη spot αγορά βρισκόταν στα 35 ευρώ/MWh, ενώ την άνοιξη στα επίπεδα των 15-17 ευρώ/MWh. Δηλαδή μέσα σε διάστημα 4 μηνών η τιμή του φυσικού αερίου έχει αυξηθεί πάνω από 200%. Σύμφωνα με αναλυτές, οι ανατιμήσεις οφείλονται αφενός στην αυξημένη ζήτηση, αλλά και στη μειωμένη προσφορά φυσικού αερίου τόσο από τον βασικό προμηθευτή της Ευρώπης, τη Ρωσία, όσο και την αγορά του υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG, καθώς οι ασιατικές χώρες είναι πρόθυμες να πληρώσουν υψηλότερες τιμές έναντι της Ευρώπης.
Ράλι των ρύπων
Όσον αφορά τις τιμές των δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα, τις προηγούμενες ημέρες καταγράφηκε νέο ιστορικό ρεκόρ πάνω από τα 60 ευρώ ο τόνος. Συγκεκριμένα, η τιμή-αναφορά για το συμβόλαιο Δεκεμβρίου 2021 έφτασε τα 61,82 ευρώ ο τόνος. Μόλις τον περασμένο Ιούνιο οι τιμές των δικαιωμάτων βρίσκονταν κάτω από τα 50 ευρώ, ενώ στις αρχές του έτους στα 31 ευρώ ο τόνος. Πέρυσι τον Σεπτέμβριο η τιμή ήταν στα 27 ευρώ ο τόνος, δηλαδή τους τελευταίους 12 μήνες είχαμε αύξηση 122% στις τιμές των δικαιωμάτων εκπομπής CO2.
Προβληματισμός
Η κατάσταση στην αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας προκαλεί την ανησυχία της κυβέρνησης, όπως φάνηκε και σε πρόσφατες δηλώσεις του αρμόδιου υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κ. Σκρέκα. Συγκεκριμένα, ο κ. Σκρέκας τόνισε ότι αυτήν την περίοδο σε ευρωπαϊκό επίπεδο και παγκοσμίως έχουμε εκτίναξη των τιμών του φυσικού αερίου και των τιμών διοξειδίου του άνθρακα, με αποτέλεσμα να έχουν διπλασιαστεί οι τιμές σε σχέση με 7 μήνες πριν. Ο ίδιος σημείωσε ότι κανείς δεν μπορεί να πει ότι δεν θα υπάρξουν αυξήσεις στα τιμολόγια του ρεύματος, αν και μπορεί κάποιες εταιρείες να απορροφήσουν μέρος αυτής της πίεσης από την άνοδο του κόστους. Ταυτόχρονα, ο ΥΠΕΝ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο για στοχευμένα μέτρα στήριξης κυρίως των ευάλωτων νοικοκυριών. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ισπανία, η οποία επίσης αντιμετωπίζει πρόβλημα με τις ανατιμήσεις στο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας, η κυβέρνηση, προκειμένου να αμβλύνει τις επιπτώσεις για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, προχώρησε σε μείωση των φόρων στην κατανάλωση ενέργειας.
