Είχε προηγηθεί ερώτηση της βουλευτού του ΚΙΝΑΛ Νάντιας Γιαννακοπούλου, με τίτλο «απαράδεκτες οι πρακτικές των εισπρακτικών εταιρειών εν μέσω πανδημίας», προς τον υπουργό Ανάπτυξης Αδωνι Γεωργιάδη.
Απαντώντας, ο κ. Γεωργιάδης είπε:«Κυρία συνάδελφε, η ερώτησή σας δείχνει και κοινωνική ευαισθησία, αλλά είναι χρήσιμη για να ξεκαθαρίσουμε ορισμένα πράγματα για το τι ισχύει και τι δεν ισχύει σήμερα, κυρίως διότι διαβάζω διαρκώς σε διάφορα δημοσιεύματα, σε sites, σε σχόλια στο διαδίκτυο ότι «μα, είχε πει ο Άδωνις ότι δεν θα παίρνουν τηλέφωνο οι εισπρακτικές εταιρείες». Διότι οι εταιρείες παίρνουν τηλέφωνο και υπάρχουν περιπτώσεις που παίρνουν και πολλά τηλέφωνα και κάνουν και όχληση, όπως είπατε. Άρα, πρώτα απ’ όλα πρέπει να καταλάβουμε τι ισχύει.
Πράγματι, όταν ξεκίνησε η πανδημία πέρυσι τον Μάρτιο υπήρξε μία παρέμβαση πολύ έντονη της Κυβερνήσεως, δική μου και του κ. Σταϊκούρα. Κάναμε μία συνάντηση με την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών και όλες τις εταιρείες διαχειρίσεως των διαφόρων οφειλών και εκδόθηκε και ένα κοινό δελτίο τύπου, και το δικό μας και δικό τους, για το μορατόριουμ το οποίο επεβλήθη τότε στη διαδικασία εισπράξεως των οφειλών.
Τότε, αν θυμάστε, είχα βγει και είχα πει ότι δεν μπορούν να παίρνουν τηλέφωνο, ενώ είχα κάνει και δημόσια έκκληση ότι όσοι δύνανται να πληρώνουν, θα πρέπει να μην σταματήσουν την πληρωμή τους, διότι θα ήταν καταστροφική για την ελληνική οικονομία η μαζική παύση πληρωμών.
Θέλω να ξεκαθαρίσω εδώ ότι άλλο πράγμα η συζήτηση του πώς θα διευκολύνουμε τους ανθρώπους να πληρώσουν τα χρέη που είχαν προ της πανδημίας, εν μέσω της πανδημίας και των νέων οικονομικών δεδομένων που αυτή έχει δημιουργήσει και είναι διαφορετικό πράγμα να πούμε στον κόσμο «μην πληρώνετε τα χρέη σας». Τα χρέη είναι για να πληρώνονται. Αυτή είναι η βασική αρχή του οικονομικού συστήματος στο οποίο ζούμε. Αν υπάρχει μια γενικευμένη αίσθηση ότι τα χρέη πρέπει να μην πληρώνονται, τότε θα υπάρξει γενικευμένη χρεοκοπία των πάντων και καταστροφή της οικονομίας και απώλεια θέσεων εργασίας και όλων των άλλων πραγμάτων που είπατε.
Η αρχική ιδέα για το μορατόριουμ αυτό ήταν ότι θα κρατούσε τρεις μήνες, καθόσον η ιδέα μας τότε, αν θυμάστε, ήταν ότι μπαίνοντας στο καλοκαίρι του 2020 η πανδημία θα υποχωρούσε και σιγά-σιγά θα μπορούσαμε να επιστρέψουμε στην παλιά μας ζωή. Δυστυχώς, όμως, η πανδημία δεν υποχώρησε. Έτσι αυτό το μορατόριουμ συνεχίστηκε και με την άδεια πια των ευρωπαϊκών τραπεζικών υπηρεσιών και αρχών μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2020.
Στις 31 Δεκεμβρίου 2020, πανευρωπαϊκά, με απόφαση των ευρωπαϊκών εποπτικών τραπεζικών αρχών απαγορεύθηκε το μορατόριουμ. Δεν υπάρχει πλέον μορατόριουμ σε κανένα κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν δύναται καμία κυβέρνηση νομοθετικά να παρέμβει για να το επιβάλλει.
Υπάρχει, όμως, σύσταση των ευρωπαϊκών τραπεζικών αρχών προς τις τράπεζες, τους providers και τους διαχειριστές των δανείων να προσπαθήσουν να βρουν με τους πελάτες τους, με τους οφειλέτες, τις καλύτερες δυνατές λύσεις πληρωμής, έτσι ώστε και οι άνθρωποι που είναι σε αδυναμία λόγω του κορωνοϊού, να πληρώνουν αυτό που μπορούν, αλλά και τα τραπεζικά ιδρύματα και οι υπόλοιπες εταιρείες που κινούνται γύρω από την είσπραξη των οφειλών, να μην καταστραφούν, προκαλώντας ανυπέρβλητες ζημίες στις οικονομίες των κρατών-μελών.
Στη δευτερολογία μου θα εξηγήσω πώς λειτουργεί αυτό.
Άρα, θα πω τα εξής, για να ξέρει ο κόσμος τι ισχύει σήμερα: Σήμερα οι εισπρακτικές εταιρείες νομίμως τηλεφωνούν. Και εμείς τι μπορούμε να κάνουμε ως Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή; Να ελέγξουμε εάν τηρούν το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει ήδη από τον νόμο του 2009, εάν, δηλαδή, τηλεφωνούν μία φορά την ημέρα, εάν τηλεφωνούν μόνο σε εργάσιμες ώρες και ημέρες και όχι το Σαββατοκύριακο, εάν δεν τηλεφωνούν στο χώρο εργασίας, εάν δεν τηλεφωνούν σε συγγενικά πρόσωπα κ.ο.κ.. Διότι υπάρχουν νόμοι που προβλέπουν «ναι, μπορείς να πάρεις τηλέφωνο για να προκαλέσεις την πληρωμή του χρέους, αλλά πρέπει αυτή η όχληση να γίνεται -και αυτό είναι το μήνυμά μας στις εισπρακτικές εταιρείες τώρα- με αξιοπρέπεια». Γιατί αν δεν υπάρχει σεβασμός στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, τότε έρχεται ο νόμος και επιβάλλει πολύ αυστηρές ποινές. Κι εμείς στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή έχουμε ήδη επιβάλλει πολύ αυστηρές ποινές σε αρκετές εισπρακτικές εταιρείες τους τελευταίους μήνες.
Θέλω να πω κάτι για άλλη μία φορά, για να το ξέρει ο κόσμος. Είναι άλλο πράγμα να λέμε ότι μπορούν να πάρουν τηλέφωνο για να ειδοποιήσουν για την πληρωμή ενός χρέους και άλλο πράγμα να τηλεφωνούν δέκα, είκοσι, τριάντα φορές την ημέρα, να τηλεφωνούν στο χώρο εργασίας, να τηλεφωνούν σε συγγενικά πρόσωπα. Όλα αυτά απαγορεύονται απολύτως και σε περιπτώσεις παράβασης του νόμου πρέπει να γίνονται καταγγελίες για να επιλαμβάνονται οι αρμόδιες υπηρεσίες».
Επίσης ο κ. Γεωργιάδης τόνισε:
Το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων πλήρωσε επί πέντε μήνες όλα τα τοκοχρεολύσια των ενήμερων επιχειρηματικών δανείων και επίσης το ίδιο έκανε για το πρώτο τρίμηνο του 2021. Το Υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με το Υπουργείο Ανάπτυξης πλήρωσαν –και πληρώνουν- το Πρόγραμμα «Γέφυρα» για αρκετούς μήνες πληρωμές των τόκων και των τοκοχρεολυσίων των δανείων χιλιάδων νοικοκυριών με προσημείωση/υποθήκη στην πρώτη κατοικία, ακριβώς γιατί αναγνωρίζουμε ότι δεν μπορούν να τα πληρώσουν.
Το Υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με το Υπουργείο Ανάπτυξης ανακοίνωσε το Πρόγραμμα «Γέφυρα ΙΙ» για να πληρώνουμε για τους επόμενους οκτώ μήνες τις δόσεις των επιχειρηματικών δανείων χιλιάδων επιχειρήσεων.
Όταν τελείωσε το μορατόριουμ, δηλαδή μετά τις 31 Δεκεμβρίου του 2020, όλες οι εισπρακτικές πήραν τηλέφωνο όλους τους οφειλέτες για να δουν ποιος μπορεί να πληρώσει. Ο ένας στους δύο συνεχίζει και πληρώνει απολύτως κανονικά τη δόση του. Άρα, ευτυχώς οι Έλληνες πολίτες, με πολύ μεγαλύτερη σύνεση και σωφροσύνη από αυτά που άκουσα προηγουμένως, συνεχίζουν να πληρώνουν, εφ’ όσον μπορούν, γιατί αντιλαμβάνονται ότι το κοινό μας συμφέρον είναι να μην καταρρεύσει η οικονομία μας, που θα κατέρρεε σε αντίθετη περίπτωση.
Δεύτερον, τι υποχρεούνται να κάνουν τώρα οι διαχειριστικές εταιρείες και οι τράπεζες; Ποια είναι η σύσταση και από εμάς και από τις ευρωπαϊκές τραπεζικές αρχές; Όταν σε παίρνουν τηλέφωνο και λες «δεν έχω να πληρώσω», σε αυτήν την περίπτωση οι τράπεζες και ο διαχειριστής είναι υποχρεωμένος να σου προσφέρει εναλλακτικές λύσεις πληρωμών με μειωμένη δόση, ακόμα και κάτω από το 50%, ακόμα και κάτω από το 60%, ακόμα και κάτω από το 70% της δόσης. Αν δεν σου προσφέρει -το λέω για να το ακούσει ο κόσμος- μειωμένη πληρωμή, τότε παρανομεί η εισπρακτική και ο provider και τότε πρέπει να κάνεις καταγγελία στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου & Προστασίας του Καταναλωτή.
Είναι, λοιπόν, υποχρεωμένες οι εταιρείες να προσφέρουν στους οφειλέτες, όταν θα επικαλεστούν αυτοί αδυναμία πληρωμής, πολύ ευνοϊκότερα προγράμματα πληρωμής για τα επόμενα δύο με τρία χρόνια, έτσι ώστε να προλάβουμε να αποκαταστήσουμε τη λειτουργία της οικονομίας και μετά να μπορέσει να ξαναμπεί ο ρυθμός πληρωμής στον κανονικό ρυθμό που ήταν πριν από την πανδημία.
Άρα, δεν έχουμε αφήσει τον κόσμο απροστάτευτο, όπως είπατε. Αντιθέτως, επαναλαμβάνω, όχι για να το ακούσετε εσείς, αλλά για να το ακούσει ο κόσμος:
Πρώτον, δεν μπορούν οι εταιρείες να σας τηλεφωνούν όσες φορές θέλουν ανεξέλεγκτα. Αυτό είναι παρανομία. Αν σας συμβαίνει, μπορείτε να κάνετε καταγγελία στο 1520 στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή και θα βάλουμε αμέσως πρόστιμο.
Δεύτερον, δεν μπορούν να σας ενοχλούν σε τηλεφωνικό αριθμό εργασίας. Αυτό απαγορεύεται από το νόμο και επιβάλλεται πρόστιμο.
Τρίτον, δεν μπορούν να σας ενοχλήσουν αν δεν περάσουν δέκα μέρες από την ημέρα που κατέστη ληξιπρόθεσμη η οφειλή. Έχουμε βάλει πρόστιμο για παρέκκλιση από τον αποκλειστικό σκοπό της παρέμβασης της εταιρείας, παρέκκλιση από τις εντολές του δανειστή, παραδείγματος χάρη το να μην προσφέρουν εναλλακτική μορφή πληρωμής με χαμηλότερη δόση. Είναι υποχρεωμένοι να προσφέρουν στον άνθρωπο που θα επικαλεσθεί -το ξαναλέω- αδυναμία πληρωμής, λόγω πανδημίας, χαμηλότερη δόση.
Δεν μπορούν να σου κάνουν όχληση για ληξιπρόθεσμες οφειλές που έχεις ήδη βάλεις σε διακανονισμό. Αυτό απαγορεύεται.
Άρα, όχι μόνο δεν έχουμε αφήσει απροστάτευτο τον οφειλέτη, αλλά ο οφειλέτης έχει πολλά δικαιώματα τα οποία του έχουμε εξασφαλίσει. Είμαστε από πάνω και παρακολουθούμε και βάζουμε συνεχώς πρόστιμα όταν γίνονται καταγγελίες, αλλά ούτε θα φτάσουμε και στο άλλο άκρο και να πούμε: «Παιδιά, μην πληρώνετε. Ευκαιρία η πανδημία να μην πληρώνουμε τα χρέη». Διότι αν γίνει αυτό, τότε αυτό που θα συμβεί θα είναι να καταρρεύσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα και τότε θα χαθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας, θα καταστραφεί η ελληνική οικονομία και να πάμε ξανά εκεί που ήμασταν πριν το πρώτο μνημόνιο. Κανείς δεν το θέλει αυτό. Πρέπει να τηρήσουμε την ισορροπία.
Η Κυβέρνηση τηρεί την ισορροπία και λέει: Όσοι μπορείτε να πληρώσετε, καλό είναι να πληρώνετε τα χρέη σας. Αυτό κάνει καλό και σε εσάς, γιατί τα εξοφλείτε χωρίς να χρεώνεστε τόκους, καλό στην εθνική οικονομία, γιατί δίνει κανονικότητα. Όσοι δεν μπορείτε, σας έχουμε εξασφαλίσει πάρα πολλά δικαιώματα για να πιέζετε τις εισπρακτικές, να έχετε ευνοϊκότερους τρόπους πληρωμής και σας έχουμε φτιάξει μια σειρά εργαλείων, εφ’ όσον το θέλετε, να συνεχίσετε να έχετε οικονομική δραστηριότητα για να μπορέσετε να πληρώσετε τα χρέη σας τους επόμενους μήνες, έως ότου περάσει αυτή η πανδημία και μπούμε σε οικονομική κανονικότητα.
