Αν και με προεδρικό διάταγμα ήδη από το 1932 η Αγία Σοφία λειτουργεί ως μουσείο, και παρά το γεγονός ότι ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2018, το ζήτημα αν θα ξαναγίνει τζαμί, είχε κλείσει οριστικά και δια της νομικής οδού, το θέμα ανοίγει εκ νέου.
Την προηγούμενη εβδομάδα μάλιστα, η εφημερίδα «Hurriet» αποκάλυψε ότι ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει δώσει εντολή να εξεταστεί από κάθε άποψη το ζήτημα ώστε η Αγία Σοφία να λειτουργήσει ξανά ως τζαμί.
Την απόφαση θα εξετάσει στις 2 Ιουλίου το Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας, κατώτερο του Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας, που είχε λάβει την απόφαση τον Σεπτέμβριο του 2018, επαναφέροντας το αίτημα της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης «Σύνδεσμος Προστασίας Ιστορικών Μνημείων και Περιβάλλοντος».
Η χρήση της Αγίας Σοφίας ως μουσείο εμπίπτει στη διακριτική ευχέρεια του κράτους και δεν προκύπτει κάποια παράβαση κατά τη μετατροπή της (σε μουσείο το 1934) αναφέρει ο εισαγγελέας του Συμβουλίου της Επικρατείας, που ζήτησε να απορριφθεί η υπόθεση.
Ωστόσο, δεν αποτελεί δεσμευτική γνωμοδότηση για το Συμβούλιο της Επικρατείας, γι’ αυτό και το 10ο τμήμα, που ασχολείται με την υπόθεση, αποφάσισε να προχωρήσει στην επανεξέταση του αιτήματος για αλλαγή του καθεστώτος της Αγίας Σοφίας σε τέμενος.
Εάν το Συμβούλιο της Επικρατείας κρίνει πως η απόφαση του υπουργικού συμβουλίου το 1934 για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε μουσείο αντίκειται στο νόμο, τότε η Αγία Σοφία θα λειτουργήσει ξανά ως τζαμί.
Η Μη Κυβερνητική Οργάνωση «Σύνδεσμος Προστασίας Ιστορικών Μνημείων και Περιβάλλοντος» προσπαθεί εδώ και 15 χρόνια δια της νομικής οδού να πετύχει την ακύρωση του προεδρικού διατάγματος που χαρακτήρισε την Αγία Σοφία μουσείο. Αλλά όλες οι αγωγές που έχουν υποβληθεί από το 2005 μέχρι και πέρυσι έχουν απορριφθεί.
Η Αγιά Σοφία είναι μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco. Μετατράπηκε σε τζαμί μετά την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης από τον Μεχμέτ τον Κατακτητή το 1453. Το 1935, μετατράπηκε σε μουσείο από τον ιδρυτή της Τουρκικής Δημοκρατίας, Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, στο πλαίσιο των κοσμικών του μεταρρυθμίσεων στη χώρα.
Οι συντηρητικοί ζητούν εδώ και πολύ καιρό να μετατραπεί ξανά η Αγιά Σοφιά σε τζαμί, μια κίνηση που ο Έρντογαν υπαινίσσεται όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια.
