Του Δ. Κατσαγάνη
Στο 5% ή στα 85 ευρώ/μήνα θα φτάσει, κατά μέσο όρο, η αύξηση στις κύριες συντάξεις όσων έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης, σύμφωνα με όσα προκύπτουν από το ασφαλιστικό νομοσχέδιο το οποίο έφερε την περασμένη Παρασκευή στη “δημόσια διαβούλευση”. Αυτό αναφέρουν στο Capital.gr αρμόδια στελέχη των ταμείων.
Η αύξηση αυτή στις αποδοχές τους θα προκύψει από την αύξηση των ποσοστών αναπλήρωσης των συνταξιούχων της προαναφερθείσας κατηγορίας (σ.σ. με πάνω από 30 έτη ασφάλισης, δηλαδή 30 και ένα μήνα, 30 και δύο μήνες κ.λπ.) σε σχέση με εκείνα τα οποία προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου.
Για τη συντριπτική πλειοψηφία των “παλιών” συνταξιούχων (δηλαδή εκείνων που συνταξιοδοτήθηκαν προ της 12ης/5/2016), η αύξηση θα είναι, όμως, μόνο λογιστική, όπως έχει αποκαλύψει το Capital.gr.
Έτσι, θα επανυπολογισθούν μεν οι συντάξεις τους, αλλά δεν θα αυξηθεί το καταβαλλόμενο ποσό τους (σ.σ. εκείνο που βλέπουν στο ATM). Θα μειωθεί μόνο η αρνητική “προσωπική διαφορά” μεταξύ της καταβαλλόμενης και της επανυπολογισθείσας σύνταξης (με βάση τα επερχόμενα νέα αυξημένα ποσοστά αναπλήρωσης).
Το θετικό από τη μείωση της εν λόγω νέας αρνητικής “προσωπικής διαφοράς” είναι πως θα αποσβεσθεί πιο γρήγορα από το 2023, οπότε θα “ξεπαγώσουν” οι ονομαστικές αυξήσεις.
Πληροφορίες του Capital.gr από αρμόδια στελέχη των ταμείων αναφέρουν πως το πλήθος των δικαιούχων των λογιστικών αυξήσεων θα φτάσει κοντά στους 650.000 επί συνόλου 2.300.000 “παλαιών” συνταξιούχων. Συνεπώς κοντά στο ¼ των “παλαιών” συνταξιούχων θα δουν αύξηση, αν και αυτή θα είναι μόνο λογιστική.
Για όσους προκύψει θετική “προσωπική διαφορά”, καθώς η επανυπολογισθείσα σύνταξη θα καταστεί υψηλότερη της καταβαλλομένης, η διαφορά αυτή θα καταβληθεί σε 5 ετήσιες δόσεις.
Αντίθετα, πραγματικές αυξήσεις στις καταβαλλόμενες συντάξεις τους θα δουν οι “νέοι” συνταξιούχοι, δηλαδή όσοι βγήκαν στη σύνταξη μετά την 12η/5/2016.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι αυτοί ανέρχονται σε λίγο πάνω από 50.000 επί συνόλου 200.000 “νέων” συνταξιούχων. Αυτό σημαίνει πως μόνο ένας στους τέσσερις “νέους” συνταξιούχους και το 2% του συνόλου (2.500.000) θα δει πραγματική αύξηση. Είναι γι’ αυτό το λόγο που το δημοσιονομικό κόστος των αυξήσεων στις κύριες συντάξεις αναμένεται μόνο γύρω στα 100 εκατ. ευρώ, δηλαδή αρκετά χαμηλότερο σε σχέση με το κόστος των αυξήσεων στις επικουρικές συντάξεις (γύρω στα 350 εκατ. ευρώ). Υπενθυμίζεται πως οι αυξήσεις στις επικουρικές συντάξεις θα προέλθουν μέσω της επαναφοράς τους στο επίπεδο που ήταν πριν από τις περικοπές του Ιουνίου 2016.
Αμφότερες οι προαναφερθείσες αυξήσεις (στις κύριες και επικουρικές συντάξεις) θα ισχύσουν αναδρομικά από τον Οκτώβριο του 2019.
Το συνολικό κόστος τους αναμένεται να φτάσει, λοιπόν, στα 450 εκατ. ευρώ τουλάχιστον. Συνεπώς, αν επαληθευθούν οι αρχικές αυτές εκτιμήσεις θα μείνουν κοντά στα 450 εκατ. ευρώ από το συνολικό κονδύλι του 0,5% του ΑΕΠ (πάνω από 900 εκατ. ευρώ) το οποίο προβλέπει το ασφαλιστικό νομοσχέδιο εκτός από αυξήσεις, “πολιτικές κοινωνικής ασφάλισης, πρόνοιας και κοινωνικής αλληλεγγύης και υγείας”.
Πρόκειται για ένα πολύ ευρύ, όσο και ασαφές, πεδίο ενδεχόμενων παρεμβάσεων,όπως σχολιάζουν στελέχη των ταμείων στο Capital.gr, οι οποίες θα μπορούσαν να “διεκδικήσουν” το μέρος από το “συμπληρωματικό” προβλεπόμενο κονδύλι των 900 και πλέον εκατ. ευρώ, το οποίο δεν θα διατεθεί για τις αυξήσεις στις συντάξεις.
Τα ανοιχτά “μέτωπα”
Και αυτό τη στιγμή που τρία μεγάλα “μέτωπα” παραμένουν ανοιχτά για τα ταμεία και τα οποία ενδεχομένως να δημιουργήσουν προβλήματα στην εκτέλεση του προϋπολογισμού τους φέτος:
1. Το πρώτο μέτωπο είναι η εφαρμογή της κυβερνητικής εξαγγελίας περί μείωσης των εισφορών των μισθωτών κατά 5 μονάδες έως το 2023.
2. Το δεύτερο είναι στόχος της επιτάχυνσης της έκδοσης νέων συντάξεων.
3. Το τρίτο είναι η τρέχουσα πορεία της συνταξιοδοτικής δαπάνης και, μάλιστα, ανεξάρτητα από τις επικείμενες αυξήσεις στις συντάξεις, αλλά και από την ενδεχόμενη επιτάχυνση της καταβολής νέων συντάξεων.
Πιο αναλυτικά, τα “μέτωπα” αυτά έχουν ως εξής :
– Η μεν εφαρμογή της πρώτης εξαγγελίας (σ.σ. μείωση εισφορών) θα οδηγήσει σε μείωση των εσόδων από εισφορές (ακόμα και αν αυτή ενδεχομένως αντισταθμισθεί από μία αύξηση των εισπράξεων λόγω της αναμενόμενης αύξησης της απασχόλησης). Ακόμα και αν δεν μειωθούν οι εισφορές κύριας ασφάλισης και μειωθούν και οι εισφορές υγείας – όπως αποκάλυψε το Capital.gr, ένα τίμημα θα πλήρωνε και ο ΕΦΚΑ καθώς σ΄αυτόν επιστρέφει ένα μέρος των συνεισπραττόμενων εισφορών για άλλους φορείς (π.χ. ΟΑΕΔ, ΕΟΠΥΥ).
– Η δε εφαρμογή του στόχου για περισσότερες νέες συντάξεις θα οδηγήσει, όπως είναι αυτονόητο, σε αύξηση της τρέχουσας συνταξιοδοτικής δαπάνης. Στο τέλος του 2019 οι αιτήσεις συνταξιοδότησης αυξήθηκαν κατά σχεδόν 50% σε σχέση με το τέλος του 2018, ενώ μία αύξηση έστω και κατά 20% του ρυθμού καταβολής νέων συντάξεων (στα πλαίσια της εξαγγελίας περί επιτάχυνσης της έκδοσης των εν αναμονεί συντάξεων), θα οδηγούσε σε αύξηση κατά 250 εκατ. ευρώ της φετινής συνταξιοδοτικής δαπάνης, σύμφωνα με εκτιμήσεις αρμοδίων στελεχών τις οποίες ανέφεραν στο Capital.gr.
– Την ίδια στιγμή, ήδη παρατηρείται αύξηση -γύρω στο 2%- στην μηνιαία συνταξιοδοτική δαπάνη σε σχέση με την αρχικά προβλεπόμενη για φέτος. Αν αυτή η αύξηση συνεχισθεί και τους επόμενους μήνες -ανεξάρτητα από τις σχεδιαζόμενες αυξήσεις στις κύριες συντάξεις άνω των 30 ετών- τότε ενδεχομένως να διαμορφωθεί μία δυναμική υπέρβασης των προβλέψεων έως και κατά 450 – 500 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση, προειδοποιούν οι ίδιες πηγές. Έτσι θα μπορούσε η ετήσια συνταξιοδοτική δαπάνη (χωρίς το κονδύλι των 900 και πλέον εκατ. ευρώ το οποίο έχει προβλεφτεί για τις αυξήσεις και τις “πολιτικές κοινωνικής ασφάλισης, πρόνοιας” κ.λπ.) να φτάσει στα 24,900 δισ. ευρώ έναντι πρόβλεψης για 24,550 δισ. ευρώ. Μαζί με το ενδεχόμενο επιπλέον κόστος από τις περισσότερες νέες συντάξεις (συν 250 εκατ. ευρώ), η δαπάνη θα μπορούσε να φτάσει ακόμα και τα 25,300 δισ. ευρώ. Συμπεριλαμβάνοντας, όμως, το κονδύλι για τις αυξήσεις και τις άλλες κοινωνικές πολιτικές (συν 900 εκατ. ευρώ), το συνολικό προβλεπόμενο κονδύλι για τον ΕΦΚΑ (χωρίς τις προαναφερθείσες άτυπες προβλέψεις για αύξηση της τρέχουσας δαπάνης και των πόρων για νέες συντάξεις οι οποίες φτάνουν τα 750 εκατ. ευρώ) για τα ταμεία φτάνει στα 25,500 δισ. ευρώ.
Πηγή: capital.gr
