η Σταυρούλα Πεταλιού
Με τον κοροναϊό να έχει φτάσει ήδη στην Ευρώπη, μετά τα δύο επιβεβαιωμένα κρούσματα στη Γαλλία, επικρατεί ανησυχία σε ολόκληρο τον κόσμο ενώ υπάρχουν φόβοι μήπως ο ιός εμφανιστεί και στην Ελλάδα. Τι είναι, όμως ο κοροναϊός (2019-nCoV); Πώς μεταδίδεται και πώς μπορούμε να προφυλαχθούμε ώστε να παραμείνουμε υγιείς; Αυτά είναι τα κύρια ερωτήματα που απασχολούν τους πάντες.
Πρόκειται στην ουσία για έναν καινούριο ιό που ανήκει στην κατηγορία των κορονοϊών, οι οποίοι μαζί με τους ρινοϊούς είναι αυτοί που προκαλούν τα κρυολογήματα. Μάλιστα, ονομάστηκε έτσι επειδή εάν τον δει κανείς στο μικροσκόπιο παραπέμπει σε κορόνα. Ξεκίνησε από την Κίνα κάνοντας την πρώτη εμφάνισή του τον Δεκέμβριο του 2019 στην πόλη Βουχάν. Έχει στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 26 άτομα (μέχρι το βράδυ της Παρασκευής 24/1) και έχει προσβάλει εκατοντάδες ανθρώπους. Θεωρείται αρκετά πιο σοβαρός από τους προϋπάρχοντες καθώς προήλθε από μετάλλαξη η οποία τον έκανε πιο δυνατό και ανθεκτικό στα φάρμακα.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ανακοίνωσε την Πέμπτη (23/1) που πραγματοποίησε έκτακτη συνέλευση ότι είναι «πάρα πολύ νωρίς» να αποφανθεί ότι ο ιός συνιστά «κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία διεθνούς ενδιαφέροντος».
Ποια είναι τα συμπτώματα του κοροναϊού;
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν κυρίως πυρετό και αναπνευστική δυσχέρεια, όπως δηλαδή και το κοινό κρυολόγημα.
Το χαρακτηριστικό, όμως του νέου κοροναϊού είναι ότι δύναται να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές όπως:
- πνευμονία
- γαστρεντερικά προβλήματα (εμετούς και διάρροιες)
- νεφρική ανεπάρκεια.
Οι παγκόσμιες υγειονομικές αρχές φοβούνται ότι ο ρυθμός μετάδοσης θα επιταχυνθεί καθώς εκατοντάδες εκατομμύρια Κινέζοι ταξιδεύουν στο εσωτερικό της χώρας και στο εξωτερικό κατά τη διάρκεια της εβδομαδιαίας αργίας για το νέο κινεζικό έτος που ξεκίνησε το Σάββατο (25/1). Μέχρι στιγμής για τον ιό δεν βρεθεί κάποιο εμβόλιο ενώ υπάρχουν στοιχεία για μετάδοση του μέσω της αναπνευστικής οδού.
Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα προκαταρκτικές έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί ο ιός μεταδόθηκε στους ανθρώπους από τα φίδια, αλλά ο σύμβουλος της κινεζικής κυβέρνησης σε θέματα υγείας Τζονγκ Νάνσαν αναφέρει ότι μπορεί να ξεκίνησε από ασβούς και αρουραίους.
Υπάρχει κίνδυνος εξάπλωσης στη χώρα μας; Τι απαντούν Έλληνες γιατροί στο newsbeast.gr
Το newsbeast.gr ήρθε σε επικοινωνία με γιατρούς που εξηγούν εάν ο κοροναϊός μπορεί να φτάσει μέχρι την Ελλάδα ενώ παράλληλα συστήνουν στους πολίτες τι πρέπει να κάνουν ώστε να παραμείνουν ασφαλείς.
Η Μίνα Μπαλάσκα, Παθολόγος-Λοιμωξιολόγος, ISTM Certificate in Travel Health ανέφερε: «Η εμφάνιση μιας επιδημίας, που προκαλείται από ένα νεοεμφανιζόμενο ιό, αποτελεί διαχρονικά μια πρόκληση για τη Δημόσια Υγεία. Η δυναμική εξάπλωσης της συγκεκριμένης επιδημίας δεν είναι ακόμη απόλυτα προβλέψιμη, γιατί τα επιστημονικά δεδομένα είναι ελλιπή. Σύμφωνα με το ECDC (European Centre for Disease Prevention and Control), ο κίνδυνος εξάπλωσης του νέου ιού στην κοινότητα (ευρύ κοινό), στην Ευρώπη, από εισαγόμενα κρούσματα ταξιδιωτών, είναι πολύ μικρός με τα σημερινά δεδομένα». «Οι ταξιδιώτες που επισκέπτονται την Κίνα, και ιδιαίτερα την πόλη Wuhan, θα πρέπει να λαμβάνουν τις εξής προφυλάξεις: καλό πλύσιμο χεριών, τήρηση των κανόνων υγιεινής κατά τον χειρισμό τροφίμων, αποφυγή κατανάλωσης ωμών ή μη επαρκώς μαγειρεμένων ζωικών προϊόντων, αποφυγή επίσκεψης σε αγορές νωπών κρεάτων ή ζώων, αποφυγή επαφής με νεκρά ζώα ή με εκκρίματα ζώων, καθώς και αποφυγή επαφής με ασθενείς, που έχουν συμπτώματα από το αναπνευστικό. Όσοι ταξιδιώτες εμφανίσουν συμπτώματα νόσου του αναπνευστικού, θα πρέπει να αναζητήσουν άμεσα ιατρική φροντίδα» συμπλήρωσε.
Ο λοιμωξιολόγος Πετρίκκος Παναγιώτης επεσήμανε πως οι Έλληνες δεν πρέπει να ανησυχούν ιδιαιτέρως εκτός κι αν επρόκειτο να ταξιδέψουν σε χώρες κυρίως της Μέσης Ανατολής. «Επειδή είναι περίοδος διακοπών στην Κίνα θα υπάρξει μαζική μετακίνηση πληθυσμού από τη χώρα οπότε ένα κύμα κόσμου μπορεί να φτάσει στην Ευρώπη. Δεν είναι απίθανο λοιπόν το ενδεχόμενο να έρθει κάποιος που έχει τα συμπτώματα του ιού ακόμη και στη χώρα μας» δήλωσε και πρόσθεσε «Δεν θεωρώ πως είναι ένας ιός τόσο θανατηφόρος εάν διαγνωστεί άμεσα. Δεν πρέπει να διακατεχόμαστε από πανικό. Είναι μια κατάσταση που ακόμη αν κληθούμε θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε».
Ο Ιωάννης Τριανταφυλλάκης, Επιμελητής Ά Γενικής-Οικογενειακής Ιατρικής και υποψήφιος Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων δήλωσε: «Ο νέος κοροναϊός της Μέσης Ανατολής δείχνει απειλητικές διαθέσεις. Μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο με σταγονίδια από την ομιλία, βήχα ή φτάρνισμα και τα συμπτώματα συνήθως είναι αυτά του κοινού κρυολογήματος. Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία ή εμβόλιο και συστήνονται κυρίως μέτρα προφυλακτικά, όπως η τήρηση κανόνων υγιεινής. Μεγαλύτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στα άτομα που ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες (ηλικιωμένοι, ασθενείς με αναπνευστικά προβλήματα, ανοσοκατεσταλμένοι, έγκυες)». Εξήγησε παράλληλα πως μέχρι στιγμής «ο κίνδυνος εισαγωγής κρούσματος στην Ελλάδα κρίνεται χαμηλός» και συνιστά να πρυτανεύσει η ψυχραιμία και να αποφευχθούν φαινόμενα πανικού. «Οι αρμόδιες αρχές οφείλουν να είναι σε επαγρύπνηση, ώστε να αναγνωριστούν και να απομονωθούν γρήγορα ύποπτα περιστατικά νοσούντων, με ιδιαίτερη προσοχή στις πύλες εισόδου, τα αεροδρόμια και τα λιμάνια» πρόσθεσε.
Έκτακτα μέτρα στα αεροδρόμια με θερμικές κάμερες και ειδικούς χώρους
Τα περισσότερα αεροδρόμια του κόσμου έχουν λάβει έκτακτα μέτρα για να εντοπίζουν πιθανά κρούσματα.
Στο νέο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης που αποτελεί έναν σημαντικό διεθνής κόμβος, καθώς από αυτό πέρασαν περισσότεροι από 50 εκατομμύρια επιβάτες πέρυσι και η αεροπορική εταιρία Turkish Airlines πραγματοποιεί καθημερινά απευθείας πτήσεις με προορισμό την Κίνα, περιλαμβανομένου του Πεκίνου, της Σανγκάης και της Γκουανγκτζόου έχουν επιστρατευτεί θερμικές κάμερες.
Παρόμοια είναι η κατάσταση και το αεροδρόμιο του Χίθρουου καθώς από αυτό διέρχονται καθημερινά 200.000 επιβάτες ενώ από την Κίνα και προς αυτή πραγματοποιούνται δεκάδες πτήσεις.
Η διοίκηση του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών Ελευθερίου βρίσκεται σε ανοικτή επικοινωνία με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) και θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα σε περίπτωση που κριθεί απαραίτητο.
Οι επιδημίες που ξεκίνησαν από την Κίνα τις τελευταίες δεκαετίες
2019: νέος κορoναϊός
Στην πόλη Βουχάν επαρχία Χουμπέι, στην Κίνα, εμφανίστηκε συρροή κρουσμάτων πνευμονίας από τον Δεκέμβριο του 2019. Στις 9 Ιανουαρίου 2020 οι υγειονομικές αρχές της Κίνας ανακοίνωσαν ότι πρόκειται για νέο στέλεχος κοροναϊού.
2003: ο SARS
Ο ιός SARS (σοβαρό, οξύ αναπνευστικό σύνδρομο) εμφανίσθηκε στο τέλος του 2002 στη νότια Κίνα, μετά τη μετάδοσή του από τις νυκτερίδες στον άνθρωπο μέσω της μασκοφόρας φοινικοσιβέτας, άγριου θηλαστικού που πωλείται ζωντανό στις αγορές της Κίνας για το κρέας του. Αυτός ο ιός σε σχήμα κορώνας αποδεικνύεται εξαιρετικά μεταδοτικός και προκαλεί οξείες πνευμονίες, θανατηφόρες σε ορισμένες περιπτώσεις.
Από την άνοιξη του 2003, προκαλεί πραγματική ψύχωση στην Ασία, κυρίως στην Κίνα, το Χονγκ Κονγκ και την Σιγκαπούρη. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κηρύσσει στις 12 Μαρτίου διεθνή υγειονομικό συναγερμό.
Τελικά, η επιδημία θα προκαλέσει τον θάνατο 774 ανθρώπων επί 8.096 κρουσμάτων σε 30 χώρες. Η Κίνα και το Χονγκ Κονγκ συγκεντρώνουν το 80% των κρουσμάτων.
1997: γρίπη των πτηνών A (H5N1)
Η γρίπη των πτηνών προκαλεί θανάτους για πρώτη φορά στο Χονγκ Κονγκ το 1997 (έξι νεκροί), πριν επανεμφανισθεί το 2003 στην νοτιοανατολική Ασία, προκαλώντας τον θάνατο 282 ανθρώπων επί 468 κρουσμάτων σε 15 χώρες (απολογισμός 2003-2009 του ΠΟΥ).
Όμως, ο ιός αυτός ενδημεί κυρίως μετά των πτηνών, και κυρίως των πτηνών εκτροφής, και η προσβολή των ανθρώπων οφείλεται στην απευθείας επαφή με τα πτηνά. Κατά συνέπεια, δεν μπορεί να γίνει λόγος για ανθρώπινη επιδημία γρίπης των πτηνών, αφού η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο δεν είναι δυνατή ή ελάχιστη. Ο φόβος προέρχεται από μία εξέλιξη του ιού προς μία μορφή εύκολα μεταδόσιμη από άνθρωπο σε άνθρωπο.
1968: γρίπη του Χονγκ Κονγκ
Ένας νέος ιός τύπου A (ένας από τους τρεις τύπους της εποχικής γρίπης) μεταδίδεται από τον Ιούλιο 1968 στο Χονγκ Κονγκ, όπου προσβάλλει μισό εκατομμύριο ανθρώπους, δηλαδή του 15% του πληθυσμού, πριν διαδοθεί στην Ασία, τις ΗΠΑ και φθάσει το φθινόπωρο μέχρι την Ευρώπη.
Θεωρείται η πρώτη πανδημία της σύγχρονης εποχής, οι συνθήκες μετάδοσης της οποίας επιδεινώνονται από τον πολλαπλασιασμό των αεροπορικών μετακινήσεων, και προκαλεί παγκόσμια κινητοποίηση, υπό τον συντονισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Από τον Νοέμβριο 1969 είναι διαθέσιμα αποτελεσματικά εμβόλια κατά της γρίπης του Χονγκ Κονγκ. Η πανδημία προκάλεσε τον θάνατο ενός εκατομμυρίου ανθρώπων, σύμφωνα με τον αμερικανικό οργανισμό παρακολούθησης και πρόληψης των ασθενειών (CDC).
1957: ασιατική γρίπη
Τα πρώτα κρούσματα αυτής της γρίπης, επίσης τύπου A, εντοπίζονται τον Φεβρουάριο 1957 στην κινεζική επαρχία Γκουιζού (νοτιοδυτική Κίνα). Ο ιός εξαπλώνεται στην Κίνα και στην συνέχεια στην Ασία και σε ολόκληρο τον κόσμο προκαλώντας την μεγαλύτερη πανδημία από την ισπανική γρίπη το 1918. Ο συνολικός αριθμός των νεκρών τοποθετείται στο 1,1 εκατομμύριο ανθρώπους, σύμφωνα με τον CDC.
