Τράπεζες: Σε πρώτο πλάνο η ειδική διαχείριση προβληματικών επιχειρήσεων

275

Της Νένας Μαλλιάρα

Ενισχυμένη θέση στο αναπτυξιακό “οπλοστάσιο” της κυβέρνησης λαμβάνει ο νόμος της ειδικής διαχείρισης για την εξυγίανση επιχειρήσεων. 

Καθώς πρόκειται για το μόνο λυσιτελές εργαλείο για τη μείωση των κόκκινων δανείων, μεγάλων και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, το οποίο θα επιτρέψει την άμεση υλοποίηση αναπτυξιακών σχεδίων, ιδιωτικοποιήσεων και νέων επενδύσεων, ο νόμος 4307/2014 μπαίνει σε πρώτο πλάνο. Οι πρώτες σημαντικές βελτιώσεις στον νόμο περιλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο “σκούπα” (σχέδιο νόμου του Υπουργείου Υγείας) που κατατέθηκε το βράδυ της περασμένης Παρασκευής στη Βουλή. 

Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Capital.gr, αναμένονται περαιτέρω βελτιώσεις που θα καταστήσουν την ειδική διαχείριση ακόμη πιο ευέλικτη και λιγότερη γραφειοκρατική, οι οποίες θα περιληφθούν στο νέο Πτωχευτικό Δίκαιο που αναμένεται το 2020. Μεταξύ των περαιτέρω βελτιώσεων που συζητούνται είναι η προσθήκη και εξειδικευμένων εταιριών στον τομέα εξυγίανσης επιχειρήσεων, οι οποίες θα αναλαμβάνουν σε συνεργασία με ειδικούς διαχειριστές (φυσικά πρόσωπα επιλεγμένα από το ειδικό μητρώο) τις υποθέσεις εξυγίανσης με ειδική διαχείριση. 

Οι πρώτες βελτιώσεις

Η πρώτη δέσμη βελτιώσεων στον νόμο 4307/2014 που περιλαμβάνεται στο πολυνομοσχέδιο “σκούπα”, προβλέπει παράταση της λειτουργίας του ειδικού διαχειριστή, δυνατότητα ανταλλαγής και κινητών περιουσιακών στοιχείων για την επίτευξη συμφωνίας εξυγίανσης, καθώς και δυνατότητα διενέργειας και άλλων διαγωνισμών, πέραν του πρώτου που μπορεί να κηρυχθεί άγονος, για τη μεταβίβαση της υπό ειδική διαχείριση εταιρίας. 

Ειδικότερα, στο άρθρο 58 του πολυνομοσχεδίου που αφορά διατάξεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης, προβλέπονται οι εξής  τροποποιήσεις στον ν. 4307/14:

–    Η παράγραφος 3 του άρθρου 69 του 4307/14, αντικαθίσταται και προβλέπει ότι η διαδικασία και το λειτούργημα του ειδικού διαχειριστή παύουν εντός 24 μηνών με δυνατότητα παράτασης 6 επιπλέον μηνών. Σημειώνεται ότι προηγουμένως ο νόμος όριζε τα διαστήματα αυτά σε 18 + 6 μήνες. Επιπλέον, προβλέπεται ότι αν συντρέχει σπουδαίος λόγος ή ο ειδικός διαχειριστής παραιτηθεί μπορεί να αντικατασταθεί με απόφαση δικαστηρίου, μετά από αίτηση όποιου έχει έννομο συμφέρον που δικάζεται με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων.

–    Η παρ. 4 του άρθρου 72 του 4307/14 αντικαθίσταται, ορίζοντας τη δυνατότητα του ειδικού διαχειριστή να ανταλλάσσει και κινητά περιουσιακά στοιχεία της υπό ειδική διαχείριση επιχείρησης, καθώς μέχρι τώρα επιτρεπόταν η ανταλλαγή μόνο ακινήτων. Ειδικότερα, η τροποποίηση του νόμου αναφέρει ότι προς τον σκοπό της απρόσκοπτης συνέχισης της  λειτουργίας της επιχείρησης και της μεγιστοποίησης του τιμήματος της εκποίησης του ενεργητικού, ο ειδικός διαχειριστής δύναται να αιτείται την έκδοση ή ανανέωση διοικητικών αδειών κάθε είδους ή και να προβαίνει σε δικαιοπραξίες που αποσκοπούν στην επωφελέστερη εκμετάλλευση του ενεργητικού. 

Ειδικότερα, ο ειδικός διαχειριστής δύναται ιδίως να εκμισθώνει, να μισθώνει ή με άλλο τρόπο να αποκτά ή να διαθέτει τη χρήση πραγμάτων και δικαιωμάτων, να ανταλλάσσει πράγματα, κινητά ή ακίνητα, καθώς και δικαιώματα που ανήκουν στην επιχείρηση με αντίστοιχα πράγματα ή δικαιώματα τρίτων, εφόσον η συνολική αξία των ανταλλασσόμενων είναι ίση. Η αξία των ανταλλασσόμενων προσδιορίζεται με έκθεση εκτίμησης δύο πιστοποιημένων εκτιμητών, εγγεγραμμένων στο Μητρώο του Υπουργείου Οικονομικών. 

Ο ειδικός διαχειριστής δύναται στο πλαίσιο των ανωτέρω να αποκτά ή διαθέτει τη χρήση πραγμάτων και δικαιωμάτων, να εκχωρεί ή συμψηφίζει απαιτήσεις και να προβαίνει σε παρόμοιες δικαιοπραξίες ακόμα και για πράγματα ή δικαιώματα που βρίσκονται κατά περίπτωση, ήδη στη νομή και κατοχή του ιδίου ή τρίτων  πριν την εκτέλεση της σχετικής δικαιοπραξίας. Οι διοικητικές άδειες ή και οι δικαιοπραξίες τις οποίες δύναται να επιδιώκει ή να συνάπτει ο ειδικός διαχειριστής μπορούν να υπερβαίνουν, καταρχήν χωρίς χρονικό περιορισμό, τη διάρκεια της εκάστοτε ειδικής διαχείρισης και ο ειδικός διαχειριστής μπορεί να επιδιώκει την εκποίηση διοικητικών αδειών και συμβατικών σχέσεων στο πλαίσιο του παρόντος νόμου και των συναφών διατάξεων του Πτωχευτικού Κώδικα.

Δυνατότητα και δεύτερου διαγωνισμού

–    Η παράγραφος 9 του άρθρου 73 του 4307/14 αντικαθίσταται, προβλέποντας τη διενέργεια περισσότερων διαγωνισμών μέχρι την επίτευξη αποτελέσματος για την εξυγίανση της επιχείρησης. Ειδικότερα, προβλέπεται ότι σε περίπτωση που ο διαγωνισμός αφορά το σύνολο του ενεργητικού της επιχείρησης και δεν κατατέθηκε καμία προσφορά ή δεν κατατέθηκε καμία προσφορά για οποιοδήποτε από τα λειτουργικά σύνολα, η διαδικασία θεωρείται κατ΄αρχήν ότι έχει λήξει και ο ειδικός διαχειριστής υποχρεούται να υποβάλει αίτηση πτώχευσης σε βάρος του οφειλέτη, εκτός και αν ο ειδικός διαχειριστής κρίνει ότι, παρά το άγονο του διαγωνισμού για το σύνολο ή μέρος του ενεργητικού, επόμενος διαγωνισμός εντός του χρονικού ορίου της ειδικής διαχείρισης, έχει πιθανότητες επιτυχίας. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που υποβλήθηκε μία μόνο προσφορά που δεν εγκρίθηκε εν συνεχεία από τη συνέλευση των πιστωτών.

Κατά τη διαμόρφωση της κρίσης του, ο ειδικός διαχειριστής δύναται, μεταξύ άλλων, να λαμβάνει υπόψιν του νέες πραγματικές και νομικές καταστάσεις για το ενεργητικό ή την εν γένει αγορά των υποψηφίων προσφερόντων, που δεν συνέτρεχαν ή δεν ήταν γνωστές κατά την προκήρυξη του πρώτου διαγωνισμού. Ο ειδικός διαχειριστής επιλέγει κατά την κρίση του αν θα προκηρύξει νέο διαγωνισμό για το σύνολο ή μέρος του ενεργητικού. 

–    Η παράγραφος 10 του άρθρου 73 του 4307/14 αντικαθίσταται και προβλέπει ότι σε περίπτωση που δεν κατατέθηκε προσφορά για ορισμένα μόνο από τα λειτουργικά σύνολα και δεν επελέγη η διενέργεια δεύτερου διαγωνισμού, ο ειδικός διαχειριστής περιορίζεται μόνο στη διάθεση αυτών για τα οποία ελήφθησαν προσφορές.  

–    Στο τέλος της παρ. 5 του άρ. 75 του ν. 4307/2014 προστίθεται ότι στη σύμβαση μεταβίβασης δεν απαιτείται, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης, να μνημονεύονται ούτε να προσαρτώνται πιστοποιητικά της φορολογικής διοίκησης οποιασδήποτε μορφής ή χρήσης, ούτε οποιαδήποτε άλλης δημόσιας υπηρεσίας, οργανισμού ή εταιρίας ή των ΟΤΑ κάθε βαθμού, ούτε βεβαιώσεις ή υπεύθυνες δηλώσεις τρίτων προβλεπόμενες σε οποιαδήποτε διάταξη νόμου. Κατ΄ εξαίρεση γίνεται μνεία και προσαρτώνται αντίγραφο κτηματολογικού πίνακα και κτηματολογικού διαγράμματος για τα μεταβιβαζόμενα δικαιώματα σε ακίνητα περιοχών στις οποίες υφίσταται λειτουργούν κτηματολόγιο και τοπογραφικό διάγραμμα του άρθρου 5 του ν. 651/1977.

Οι προηγούμενες σημαντικές παρεμβάσεις

Σημειώνεται ότι οι σημαντικές παρεμβάσεις του ν. 4307 για την εξυγίανση επιχειρήσεων μέσω ειδικής διαχείρισης ήταν αρχικά αυτή του άρθρου 68 το 2014, με την οποία αποπέμπονταν οι παλαιοί φορείς της επιχείρησης (μέτοχοι, διοικητικό συμβούλιο, γενική συνέλευση) στους οποίους απαγορεύθηκε και η δυνατότητα αγοράς της υπό ειδική διαχείριση εταιρίας (σημειώνεται ότι το μέτρο στόχευε στην “πάταξη” της οικογενειοκρατίας). 

Επίσης, η τροποποίηση που έγινε στον νόμο τον Μάρτιο του 2019 με την οποία επεκτάθηκε ο χρόνος της ειδικής διαχείρισης από τους 12 στους 18 μήνες (συν 6 μήνες κατόπιν απόφασης δικαστηρίου) και επιπλέον δόθηκε στον ειδικό διαχειριστή η δυνατότητα ανταλλαγής ίσης αξίας ακινήτων, δεδομένου ότι προηγουμένως επιτρεπόταν μόνο η πώληση αυτών.

Πηγή: capital.gr