Το σχέδιο δράσης για τις πλημμύρες

199

Μέσα στις επόμενες ημέρες κάθε περιφερειάρχης και κάθε δήμαρχος της χώρας θα λάβει ένα χάρτη της «επικράτειάς» του, όπου θα απεικονίζονται με ευκρίνεια οι περιοχές που κινδυνεύουν περισσότερο από πλημμύρες, εφόσον φυσικά υπάρξουν τα ανάλογα καιρικά φαινόμενα. Οι συγκεκριμένοι χάρτες, οι οποίοι περιέχουν επίσης τις περιοχές που έχουν κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης την τελευταία τετραετία, αποτελούν μια «προσφορά» της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας προς την τοπική αυτοδιοίκηση Α΄ και Β΄ βαθμού έτσι ώστε, ενόψει χειμώνα και έντονων καιρικών φαινομένων, να φροντίσουν για την αναγκαία λήψη των μέτρων που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά τους. Οι πολύτιμοι χάρτες συνοδεύονται από το σχέδιο με την κωδική ονομασία «Δάρδανος», που έχει καταρτίσει η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας στο οποίο καταγράφονται λεπτομερώς οι υποχρεώσεις, οι αρμοδιότητες και η νομοθεσία που αφορά την πρόληψη και αντιμετώπιση των πλημμυρικών φαινομένων, έτσι ώστε «κανένας δεν θα μπορεί να πει ότι δεν ήξερε τι έπρεπε να κάνει, την επόμενη φορά που θα ανακύψει πρόβλημα», όπως επισημαίνει στην «Κ» ο γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, Νίκος Χαρδαλιάς.

Στον χάρτη της Αττικής διαγράφονται καθαρά οι πλέον ευάλωτες σε πλημμυρικά φαινόμενα περιοχές. Η παράκτια ζώνη Σαρωνίδας έως και την Παλαιά Φώκαια, το Λουτράκι, τα Μεσόγεια, τα Μέγαρα και η Νέα Πέραμος, ο Ασπρόπυργος και η Ελευσίνα, η περιοχή του Μαραθώνα και της Νέας Μάκρης, φυσικά η λεκάνη του Κηφισού, αλλά και οι παράκτιες περιοχές Βάρης-Αγίας Μαρίνας Κορωπίου που στον χάρτη απεικονίζονται με μπλε χρώμα, κινδυνεύουν εξαιτίας πολλών παραγόντων από πλημμύρες. Με κίτρινο σκιαγραφούνται οι περισσότερο ευάλωτες περιοχές της Αττικής.

Το σχέδιο δράσεων πολιτικής προστασίας για την αντιμετώπιση κινδύνων από την εκδήλωση πλημμυρικών φαινομένων με την επωνυμία «Δάρδανος» αναρτήθηκε χθες στη Διαύγεια. Για την αντιμετώπιση των πλημμυρών ασφαλώς απαιτούνται έργα, ωστόσο χρειάζεται επίσης να ληφθούν μέτρα πολιτικής προστασίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι το σχέδιο περιλαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση των πλημμυρών την ώρα που συμβαίνουν και καταλήγει στις προβλεπόμενες αποζημιώσεις για τους πληγέντες.


Τα αντιπλημμυρικά έργα στη Μάνδρα βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη.

Ενδεικτικά, το σχέδιο αναφέρει:

• Ο καθαρισμός υδατορεμάτων ανήκει στις αρμοδιότητες των περιφερειών, οι δήμοι μπορούν να προβαίνουν σε εργασίες καθαρισμού υδατορεμάτων εντός των διοικητικών τους ορίων κατόπιν σχετικής προγραμματικής σύμβασης με την οικεία περιφέρεια.

• Ο περιφερειάρχης υποχρεούται να ορίσει ανθρώπους υπεύθυνους για την αστυνόμευση των υδατορεμάτων, έτσι ώστε να εντοπίζονται οι παράνομες ενέργειες, όπως π.χ. επιχωματώσεις.

• Εργα και δραστηριότητες, που απαιτούνται για την άμεση αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, στο πλαίσιο εφαρμογής του σχεδιασμού αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών και άμεσης/βραχείας διαχείρισης συνεπειών, εξαιρούνται της περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων και δραστηριοτήτων.

Επίσης, συγκεκριμένο κεφάλαιο εξηγεί λεπτομερώς σε ποιον ανήκει η αρμοδιότητα καθαρισμού των δικτύων ομβρίων υδάτων ανά είδος δρόμου, π.χ. αυτοκινητόδρομος και ανά περιοχή. Ο καθαρισμός του δικτύου αποτελεί πηγή αντεγκλήσεων ανάμεσα στους φορείς που πετούν ο ένας στον άλλο το μπαλάκι των ευθυνών.

Κάθε δήμος είναι υποχρεωμένος να ορίσει υπεύθυνο πολιτικής προστασίας και να καταρτίσει επικαιροποιημένο κατάλογο μέσων και εξοπλισμού που διαθέτει. Στην αρμοδιότητα του δήμου επίσης εμπίπτει η ενημέρωση του κοινού για την πιθανότητα εκδήλωσης ακραίων καιρικών φαινομένων εφόσον εκδοθεί σχετική προειδοποίηση, αλλά και η αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών που προκύπτουν εφόσον ο δήμος τους πληγεί.

Τέλος, τα Γραφεία Πολιτικής Προστασίας των δήμων καλούνται να προγραμματίζουν σε ετήσια βάση μια άσκηση ετοιμότητας για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών.

Οι εννέα περιοχές της Αττικής που κινδυνεύουν περισσότερο

Οι παράκτιες περιοχές Σαρωνίδας – Αναβύσσου – Παλαιάς Φώκαιας, η χαμηλή ζώνη Λουτρακίου, η περιοχή των Μεσογείων, η χαμηλή ζώνη Μεγάρων – Νέας Περάμου, η χαμηλή ζώνη Ασπροπύργου – Ελευσίνας, η χαμηλή ζώνη της τεχνητής λίμνης Μαραθώνα, η παράκτια πεδινή περιοχή Μαραθώνα – Νέας Μάκρης, η λεκάνη του Κηφισού και οι παράκτιες περιοχές Βάρης – Αγίας Μαρίνας Κορωπίου. Αυτές είναι οι εννέα περιοχές της Αττικής, οι οποίες κινδυνεύουν περισσότερο από μια καταστροφική πλημμύρα, σύμφωνα με το σχέδιο δράσεων πολιτικής προστασίας για την αντιμετώπιση κινδύνων από την εκδήλωση πλημμυρικών φαινομένων, που δημοσιοποιήθηκε χθες και βασίζεται στο αντίστοιχο σχέδιο διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας, το οποίο έχει εγκριθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με μελέτη του ΕΚΠΑ, τα 3/4 των πλημμυρών συμβαίνουν τους μήνες από τον Σεπτέμβριο έως τον Νοέμβριο (και με μικρότερη συχνότητα έως τον Ιανουάριο).


Aπό τις καταστροφικές πλημμύρες του Νοεμβρίου 2017 στη Μάνδρα. Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Αθηνών, τα 3/4 των πλημμυρών συμβαίνουν από τον Σεπτέμβριο έως τον Νοέμβριο.

Ειδικότερα, στα Μεσόγεια, το 55,7% της περιοχής χαρακτηρίζεται από υψηλό κίνδυνο πλημμύρας, με πιο ευαίσθητη την περιοχή βορείως των Καλυβίων Θορικού. Σε πλημμύρα 100ετίας (πλημμύρα που συμβαίνει μια φορά στα 100 χρόνια), η μελέτη εκτιμά ότι θα επηρεαστεί και η περιοχή δυτικά της Βραυρώνας, καθώς και το νότιο κομμάτι του λιμένα Μαρκοπούλου. Πιο επικίνδυνα σε περίπτωση πλημμύρας είναι το ρέμα του Αγίου Γεωργίου, από το ύψος του Ιπποδρόμου στο Μαρκόπουλο έως τη συμβολή του με το ρέμα Ερασίνου, ο κύριος κλάδος του ρέματος Ερασίνου, το Μεγάλο Ρέμα στο τμήμα που δεν είναι διευθετημένο μέχρι τη συμβολή με το ρέμα Κρυονερίου και το ρέμα της Ραφήνας, μέχρι τη συμβολή με το ρέμα Αγίας Παρασκευής.

Στη ζώνη Ασπροπύργου – Ελευσίνας, το ρέμα Γιαννούλας εκτιμάται ότι μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στο κομμάτι από τον Ασπρόπυργο «δεδομένου ότι η κοίτη μειώνεται και σχεδόν εξαφανίζεται», ενώ το ρέμα Αγίας Αικατερίνης υπό ακραίες συνθήκες μπορεί να οδηγήσει σε πλημμύρα το παραλιακό κομμάτι. Σε πλημμύρα 50ετίας, οι πιο ευάλωτες περιοχές είναι οι οικισμοί Μάνδρας και Ελευσίνας, καθώς και η περιοχή ανατολικά της Μαγούλας και του Ασπροπύργου.

Στη ζώνη Μεγάρων – Νέας Περάμου, σε πλημμύρα 50ετίας επηρεάζεται η περιοχή των οικισμών Μεγάρων, Λάκκας Καλογήρου και Βλυχάδας, ενώ πολύ υψηλός θεωρείται ο κίνδυνος σε τμήματα των δύο πρώτων οικισμών.

Στην περιοχή Μαραθώνα (χαμηλή ζώνη λεκάνης τεχνητής λίμνης) το 49,8% της περιοχής χαρακτηρίζεται από πολύ υψηλή τρωτότητα. Ο κίνδυνος πλημμύρας είναι υψηλός στην περιοχή των οικισμών Καπανδριτίου, Αφιδνών και Κρυονερίου, ενώ πολύ υψηλός κίνδυνος εντοπίζεται νότια του οικισμού Κοσμοθέα και σε περιοχή της Κηφισιάς.

Στην πεδινή περιοχή Μαραθώνα – Νέας Μάκρης, στο ενδεχόμενο πλημμύρας 100ετίας, όμως, υψηλότερο κίνδυνο έχει ο οικισμός του Αγίου Παντελεήμονα, η περιοχή δυτικά του οικισμού Μαραθώνα και τμήματα της Νέας Μάκρης.

Στη λεκάνη του Κηφισού, σε μια πλημμύρα 50ετίας εκτιμάται ότι μπορεί να κατακλυστεί μια ζώνη 13,6 τ. χλμ. Το 61,1% της περιοχής που εξετάστηκε, εκτιμάται ότι αντιμετωπίζει υψηλό κίνδυνο τρωτότητας.

Πηγή: kathimerini.gr