Μια νύχτα του 1978, στους πρόποδες του όρους Δίρφυς, ένας σεσημασμένος αρχαιοκάπηλος από τον Πύργο Ηλείας τρύπωσε από τον φεγγίτη μέσα στον ερημικό ναό Παλαιοπαναγιάς και με το σκαρπέλο του αποτοίχισε τέσσερις σπάνιες αγιογραφίες. Χρειάστηκε να περάσουν τέσσερις δεκαετίες μέχρι να κλείσει οριστικά, στον ανώτατο δικαστικό βαθμό, μια σημαντική πτυχή αυτής της υπόθεσης. Ο Αρειος Πάγος αποφάσισε την οριστική παύση της ποινικής δίωξης κατά του Ιταλού εμπόρου αρχαιοτήτων Τζιανφράνκο Μπεκίνα, λόγω παραγραφής.
Το 2018, το Β΄ Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων Αθηνών είχε κρίνει σε δεύτερο βαθμό ένοχο τον Μπεκίνα για την πράξη της αποδοχής προϊόντων εγκλήματος και τον καταδίκασε σε κάθειρξη 11 ετών. Η πληρεξούσια δικηγόρος του Βασιλική Κεφαλοπούλου προσέφυγε στον Αρειο Πάγο. Μεταξύ άλλων, υποστήριζε ότι έπρεπε να ισχύσουν για τον εντολέα της οι διατάξεις του ευμενέστερου νόμου 3028/2002 και όχι αυτές του νόμου 1608/1950, που οδήγησαν στην καταδίκη του.
Τελικά, πριν από λίγους μήνες, το ανώτατο δικαστήριο της χώρας δέχθηκε το αίτημα αναίρεσης, κρίνοντας ότι έπρεπε να εφαρμοστεί η επιεικέστερη διάταξη του νεότερου νόμου. Η αποδοχή των τεσσάρων τοιχογραφιών από τον Μπεκίνα φέρεται να είχε τελεστεί κατά τον Οκτώβριο του 1996, κακούργημα που, σύμφωνα με τον Αρειο Πάγο, έχει παραγραφεί. «Ενας δικαστικός αγώνας πολλών ετών δικαιώθηκε», δήλωσε στην «Κ» η κ. Κεφαλοπούλου.
Το 1978, ένας επιδέξιος αρχαιοκάπηλος αφαίρεσε από τον ναό Παλαιοπαναγιάς τις σπάνιες αγιογραφίες των Αγίων Ερμολάου, Νικήτα, Μακαρίου του Αιγύπτιου και Νέστορα. Συνελήφθη τον Φεβρουάριο του 1980 στο Κολωνάκι, προτού συναντήσει για μια συναλλαγή μυστικό αστυνομικό ο οποίος παρίστανε υποψήφιο αγοραστή αρχαιοτήτων. Τον Μάιο του 1984, ο αρχαιοκάπηλος καταδικάστηκε από το Πενταμελές Εφετείο Αθηνών σε ισόβια, καθώς κρίθηκε ένοχος για κλοπές σε ναούς και μονές κατ’ εξακολούθηση. Στα κρησφύγετά του δεν βρέθηκαν οι τοιχογραφίες της Στενής Ευβοίας, αλλά οι δικαστικές αρχές τού απέδωσαν και αυτή την πράξη.
Mία από τις τοιχογραφίες αγίων που κατέληξαν αντικείμενα αρχαιοκαπηλίας.
Τα ίχνη των σπάνιων πορτρέτων αγνοούνταν επί δεκαετίες, ώσπου κατασχέθηκαν το 2006, σε γκαλερί στη Βασιλεία της Ελβετίας που φέρεται να διατηρούσε ο Ιταλός έμπορος έργων τέχνης Τζιανφράνκο Μπεκίνα μαζί με τη σύζυγό του. Η συνολική αξία τους εκτιμήθηκε στις 160.000 ευρώ. Καθοριστικό πειστήριο για την ταύτιση των τεσσάρων τοιχογραφιών υπήρξε το βραβευμένο από την Ακαδημία Αθηνών βιβλίο του τότε αρχιμανδρίτη και νυν Αρχιεπισκόπου Αθηνών Ιερωνύμου, «Μεσαιωνικά μνημεία Ευβοίας». Σε αυτό μπορούσε κάποιος να βρει τη μοναδική φωτογραφική απεικόνιση των τοιχογραφιών το 1971, μια επταετία πριν από την κλοπή τους. Τον Φεβρουάριο του 2010, τα τέσσερα έργα παραδόθηκαν από τις ελβετικές αρχές στην Ελλάδα και σήμερα φυλάσσονται στο Βυζαντινό Μουσείο της Αθήνας.
Σε πρώτο βαθμό, ο Μπεκίνα καταδικάστηκε σε κάθειρξη 12 ετών για αποδοχή προϊόντων εγκλήματος. Στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο δεν εμφανίστηκε ο ίδιος, υποστήριξε όμως διά της δικηγόρου του την αθωότητά του. Με την τελική απόφαση του Αρείου Πάγου, ο Ιταλός έμπορος έργων τέχνης δεν έχει πλέον καμία ποινική εκκρεμότητα και δεν αντιμετωπίζει καμία δίωξη στην Ελλάδα για τη συγκεκριμένη υπόθεση.
Πηγή: kathimerini.gr
