Τα επεισόδια και η φωτιά που προκάλεσε μεγάλες καταστροφές στο ΚΥΤ (κέντρο υποδοχής και μετανάστευσης) της Σάμου την προηγούμενη εβδομάδα ήταν τα γεγονότα που έδειξαν ότι η κατάσταση και σε αυτό το νησί εκτός από τη Λέσβο βρίσκεται πλέον εκτός ελέγχου τόσο για τους αιτούντες άσυλο όσο και για τους κατοίκους. Την ίδια στιγμή, οι αφίξεις προσφύγων και μεταναστών συνεχίζονται καθημερινά με αμείωτους ρυθμούς. Από τις 16 Σεπτεμβρίου έως τις 16 Οκτωβρίου μέσα σε ένα μήνα 10.882 άτομα έφτασαν από την Τουρκία στα ελληνικά νησιά. Καθημερινά εκατοντάδες άνθρωποι, οικογένειες με πολλά μικρά παιδιά αποφασίζουν να επιχειρήσουν το ταξίδι προς τα ελληνικά νησιά από τα παράλια της Τουρκίας, πληρώνοντας αδρά τους διακινητές. Ενδεικτικά από τις 11 μ.μ. της 17ης Οκτωβρίου έως τις 8 π.μ. της 18ης Οκτωβρίου στο Αιγαίο σημειώθηκαν 17 περιστατικά διάσωσης και σύλληψης ανθρώπων τα οποία αντιμετωπίστηκαν από το ελληνικό και τουρκικό λιμενικό. To τουρκικό λιμενικό περισυνέλεξε συνολικά 535 άτομα από βάρκες που προσπαθούσαν να φτάσουν στα ελληνικά νησιά, ενώ 135 άτομα συνελήφθησαν πριν στην ξηρά την ώρα που ήταν έτοιμοι να αποπλεύσουν. Ο αριθμός όσων κατάφεραν να φτάσουν στα hotspots (ή αλλιώς ΚΥΤ) των νησιών δεν είναι ακόμα γνωστός.
Οσον αφορά τις ανακοινώσεις από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης για περαιτέρω διεύρυνση των όρων της κοινής δήλωσης Ελλάδας – Τουρκίας (18 Μαρτίου 2016) ώστε να μπορούν να επιστρέφονται στην Τουρκία και αιτούντες άσυλο που έχουν μεταφερθεί στην ενδοχώρα –έτσι ώστε να αποσυμφορηθούν άμεσα τα νησιά– δεν φαίνεται να βρίσκουν θετική ανταπόκριση.
Πηγές από την τουρκική υπηρεσία ενημέρωσης για το μεταναστευτικό τονίζουν ότι δεν συζητείται αλλαγή της κοινής δήλωσης Ε.Ε. – Τουρκίας ώστε να μπορούν να επιστρέφονται και αιτούντες άσυλο που έχουν μεταφερθεί στην ενδοχώρα. «Το κείμενο της κοινής δήλωσης της 18ης Μαρτίου 2016 είναι ξεκάθαρο και αναφέρει ότι τα άτομα επιστρέφουν μόνο από τα πέντε συγκεκριμένα νησιά όπου υπάρχουν κέντρα καταγραφής και εφόσον δεν μετακινηθούν από αυτά», επισημαίνουν χαρακτηριστικά. Παράλληλα, αποδίδουν ολιγωρία στην τήρηση της κοινής δήλωσης στην ελληνική πλευρά. Συνολικά έχουν επιστρέψει στην Τουρκία από την Ελλάδα 1.800 άτομα από το 2016 έως σήμερα, τονίζουν. Μάλιστα, προς επίρρωση των λεγομένων τους επισημαίνουν ότι το 2016 επέστρεψαν 801 άτομα και το 2018 μόνο 80.
Οι Σύροι τραυματίες από τα επεισόδια μεταξύ Σύρων και Αφγανών την προηγούμενη Δευτέρα στην πλατεία της πρωτεύουσας της Σάμου, τα οποία αποτέλεσαν τη «σπίθα» που άναψε τη φωτιά και τις φασαρίες στο hotspot στο Βαθύ, εξακολουθούν να νοσηλεύονται. Η «είδηση» ότι κάποιος εξ αυτών κατέληξε λόγω του τραυματισμού του, κυκλοφορεί από στόμα σε στόμα στον καταυλισμό ανά τακτά χρονικά διαστήματα, με αποτέλεσμα συνέχεια να υπάρχει αναβρασμός, σύμφωνα με μαρτυρίες διαμενόντων. Ωστόσο, είναι φανερό ότι οι συνθήκες που επικρατούν στο ΚΥΤ αποτελούν εύφορο έδαφος για το ξέσπασμα ταραχών.
Ελάχιστα χιλιόμετρα έξω από την πρωτεύουσα του νησιού το Βαθύ, βρίσκεται το συγκεκριμένο ΚΥΤ του νησιού, όπου παραμένουν σε άθλιες συνθήκες σχεδόν 6.000 άτομα σε μια δομή που είχε κατασκευαστεί για να μπορεί να φιλοξενήσει 650 άτομα. Δίπλα στα κοντέινερ έχουν στηθεί σκηνές εντός του καταυλισμού, ενώ πάνω από 5.000 άνθρωποι διαμένουν σε σκηνές εκτός των ορίων του ΚΥΤ σε διπλανά χωράφια τα οποία έχουν καταπατηθεί χωρίς να υπάρχει καμία υποδομή υγιεινής. Σε διαφορά σημεία περιξ του ΚΥΤ έχουν διαμορφωθεί «γειτονιές» διαφόρων εθνικοτήτων που μεταξύ τους συμπλέκονται για το παραμικρό. Παράλληλα, στο νοσοκομείο πολλές φορές φτάνουν παιδιά που έχουν υποστεί δαγκώματα από ποντίκια. Οι συνθήκες φυσικά γίνονται αβίωτες όταν πέσει μια βροχή, καθώς πολλές καλοκαιρινές σκηνές έχουν στηθεί στο χώμα χωρίς καμία προφύλαξη.
Οι κυβερνητικές δεσμεύσεις
Ενώ το ΚΥΤ βρίσκεται σε αυτή την κατάσταση, καθημερινά φτάνουν και άλλοι άνθρωποι από την Τουρκία και στο νησί επικρατεί αναβρασμός, καθώς η τοπική κοινωνία απαιτεί πλέον άμεσα μέτρα αποσυμφόρησης. Στο έκτακτο δημοτικό συμβούλιο που πραγματοποιήθηκε στη Σάμο την προηγούμενη εβδομάδα παραβρέθηκαν ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, Πάτροκλος Γεωργιάδης και ο ειδικός γραμματέας πρώτης υποδοχής, Μάνος Λογοθέτης μετά πρόσκληση του δημάρχου Ανατολικής Σάμου, Γιώργου Στάντζου.
Οι δύο εκπρόσωποι δεσμεύθηκαν ότι θα κλείσει εντελώς το ΚΥΤ που αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο Βαθύ μέχρι το τέλος του χρόνου, ενώ αντίστοιχα θα ανοίξει το νέο κέντρο περιφερειακά του νησιού. Παράλληλα, η έκταση που τώρα βρίσκεται το ΚΥΤ σχεδιάζεται να περάσει στον δήμο, ο οποίος μελετά την κατασκευή κτιρίων για τη στέγαση σχολείων. Ωστόσο, όπως δήλωσε ο δήμαρχος, δεν ικανοποιήθηκε από τις δεσμεύσεις των δύο εκπροσώπων της κυβέρνησης. Ζητεί άμεση αποσυμφόρηση του ΚΥΤ δεδομένου ότι οι ροές συνεχίζονται και η κατάσταση επιδεινώνεται καθημερινά.
Την ίδια στιγμή και ενώ το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής σχεδιάζει την άμεση κατασκευή νέου ΚΥΤ, ομάδα κατοίκων της περιοχής έχει προσφύγει στο ΣτΕ με στόχο να μπλοκάρει τη μεταφορά του υφιστάμενου σε άλλο σημείο. Παρά τις καλές προθέσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, το Περιφερειακό Συμβούλιο Βορείου Αιγαίου για το προσφυγικό – μεταναστευτικό που πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα ολοκληρώθηκε χωρίς να υπάρξει απόφαση.
Πηγή: kathimerini.gr
